Erken menopoz nedir?

Bir kadının normal şartlarda 40 ila 50’ li yaş aralığında, yumurtalık fonksiyonlarının yitirerek adet kanamasının sonlanmasıyla, doğurganlığının artık bittiğinin habercisi olan bu süreci yaşamaktadır. Ama bazı kadınlarda bu yaş aralığı 35’e ve 35’ yaş öncesine kadar düşmektedir. Yaşanan bu erken sürece, erken menopoz denir. Erken menopoza neden olan bazı etkenlerde söz konusu olabilmektedir.

1. Madde: Otoimmun hastalıklar

Yumurtalıkların, beklenenden daha kısa zaman içerisinde yok olması ile menopozun ortaya çıkması, en çok otoimmun hastalıkların altında toplanan, hastalığa bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Otoimmun hastalık, hastanın var olan bağışıklık sisteminin kendi organlarını yabancı doku zannetmesi ve bu organlara saldırıp, onlara zarar vermeye çalışması şeklinde tarif edilebilir. Eğer, yabancı doku şeklinde algılanan organ yumurtalıklar olursa, işte bu otoimmun hastalık türü erken menopozun meydana gelmesine sebep olur.

2.Madde:  Ameliyat yöntemi ile yumurtalıkların alınması

Herhangi bir hamilelik sonucunda, genç kadının her iki yumurtalığı da alındığında zorunlu olarak görülen erken menopozdur. Bunun yanı sıra, başka jinekolojik ameliyatlarda da nadir olarak (yumurtalıklara kastedilme olmaksızın) yumurtalıklar zarar gördüğü taktirde, aynı şekilde erken menopoz meydana gelmektedir.

3.Madde:  Kanser tedavileri

Kanser tedavisinde, radyoterapi yada kemoterapi alan kadınlarda, yumurtalıklar zarar görebilmektedir. Bu zarar da erken menopoza neden olmaktadır.

4.Madde: Aile öyküsü

Menopoza girme yaşını belirleyen ana faktörlerden biri, kadının annesinin menopoza girme yaşıdır. Eğer yakın aile bireylerinden birinin, erken menopoz dönemine girme durumu söz konusu olmuş ise, bu durum kadının erken menopoza girme ihtimalini bariz bir şekilde artırır.

5.Madde: Kromozom bozuklukları

Frajil X Sendromu, Turner Sendromu gibi nadir karşılaşılan kromozom bozukluklarında, yumurtalıklar erken yaşta tükenerek yok olabilmektedir. Böyle bir durumda da erken menopoza sebebiyet verir.

6.Madde: Yaşam tarzı

Çok sigara tüketilmesi, menopoza giriş sürecini hızlandırması ile beraber, tıbbi anlamda erken menopoza sebep olmaktadır. Bu duruma benzer şekilde, ruhsal stres de erken menopoza eşlik ederek bazı sonuçları doğurur. Tek başına erken menopoza neden olması beklenilen bir faktör değildir.

7.Madde: Annenin menopoz yaşının önemi

Doğal dönemde meydana gelen menopoz, diğer hastalık yatkınlıkları gibi kesinlikle genetikten etkilenen bir durumdur. Abla, teyze, kız kardeş ve annenin menopoz dönemine girdiği yaş ne kadar ileri ise, bir kadının da o kadar geç yaşta menopoza gireceği ifade edilmektedir. Fakat erken menopoz, doğal süreç içerisinden uzak, yani bir hastalık ve tedavi durumu olduğu takdir de, genetiğinde böyle bir durum ile alakası olmayan bir kadın dahi, erken menopoz ile karşı karşıya kalabilmektedir.

8.Madde: Stres

Ani stresler ya da uzun bir süre strese maruz kalan kadınlarda erken menopoz görülme olasılığı daha yüksektir. Aşırı strese altında kalan kadınlarda, hormonal problemler ile adet düzensizlikleri öncelikle görülebilir. İlk zamanlarda geçici bir durum olan stres, uzun bir süre devam ettiğinde depresyon ile kaygı bozukluğuna sebep olarak ciddi psikiyatrik sorunlarını meydana getirebilir. Ayrıca geri dönüşümü olmayan erken menopoza de neden olabilmektedir. 

9.Madde:  Beslenme şekli

Beslenme bozukluğu olan ve vejetaryen beslenen kadınlarda, erken menopoza girme riski daha yüksek olmaktadır.