Adet gecikmesi nedir?

Kadınların yaşamış olduğu aylık kanama döngüleri genel olarak 2-7 gün arasında gerçekleşir. Bu süre zarfında gerçekleşen adet kanamaları kişiye göre değişkenlik gösterse de, önemli olan düzenli bir şekilde her ayın aşağı yukarı aynı tarihleri arasında gerçekleşmiş olmasıdır. Bazı faktörlere bağlı olarak adet kanamalarının bir hafta kadar gecikmiş olması, adet gecikmesi olarak adlandırılır. Adet gecikmeleri ilk olarak gebelik şüphesi uyandırsa da, bu düzeni etkileyen başlıca sebepler kişinin yaşam tarzına bağlı olarak yaşanabilmektedir. Eğer gebelik durumunuz yoksa başka bir hastalığın neden olabilme ihtimaline karşı uzaman bir jinekoloğa başvurmanız önerilir.

Adet gecikmesi nasıl belirlenir?

Düzenli bir adet döngüsüne sahip olan kadının, adet döneminin 21 ile 35 gün arasında olması gerekir. Bu belirteç, adet görülen ilk gün adet döneminin 1.günü olarak hesaplanır. Örneğin 1 Ekim’de adet gören bir kadın normal şartlar altında, 22 Ekim ile 05 Kasım arasında bir günde tekrar adet görmesi gerekir. Eğer beklenen bu süre zarfının üzerinden 1 hafta geçmesi rağmen adet kanamaları gerçekleşmemiş ise, adet gecikmesinden söz edilebilir.

Çoğu kadın 28 günde bir regl olmaktadır. Fakat bu dönem birkaç günden daha uzun ya da kısa olabilir. Bu nedenle adet gecikmesini hesaplarken her kadının 28 günü baz alması doğru bilgiyi vermez. Adet gecikmelerinin hesaplanması için, kişinin kendi adet aralığını belirlemesi ve bu doğrultuda gerçekleşen gecikmeleri esas alması gerekir.

Adet gecikmesine neden olan faktörler nelerdir?

Hamileliğin ilk belirtisi adet gecikmesidir. Bu nedenle yapacağınız gebelik testi ile beraber nedenini öğrenebilirsiniz. Eğer sonuç negatif ise aşağıdaki nedenlerden dolayı adet gecikmesi yaşıyor olabilirsiniz. Bu durumun en net halini öğrenebilmeniz ve gerekli tedavi adımlarınızın belirlenmesi için en kısa zamanda uzman bir doktora başvurmanız önerilmektedir. 

Aşırı kilo kaybı ve yoğun egzersiz

Egzersiz ya da diyet programı sonucunda hızlı bir şekilde kilo verilmesi, adet gecikmelerine ve adet düzensizliğine neden olur. Östrojen hormonu salınımı ve kilo arasında yakın bir ilişki vardır. Bu nedenle kişinin kilo vermesi ile östrojen hormonu seviyeleri azalarak, adet kanamaların gecikmesine neden olabilir. Vücudun yağ oranı çok düşük ise, adet gecikmelerin yaşanması muhtemel olacaktır. Bu faktöre bağlı olarak yaşanan gecikmeler, kişinin ideal kilosuna ulaşmasıyla kendiliğinde düzene girecektir.

Sağlıksız beslenme ve diyet hapları

Kadının fizyolojik yapısı tamamen hormonları tarafından yönetilmektedir. Vücudun ihtiyacı olan vitamin ve mineral desteğinin sağlanamadığı durumlarda veya sağlıksız beslenmenin ürünü olarak bu hormonal değerler düşmektedir. Bunun sonucunda da vücut yumurtlamayı keserek adet gecikmelerinin yaşanmasına neden olur. Ayrıca diyet yapan ve diyet hapı kullanan kadınlarda düşük kalorili besinler tüketerek vücudun düşük yağ oranına sahip olmasını ve sonucunda adet gecikmelerinin yaşanmasına neden olur.

Obezite

Diğer faktörler gibi aşırı kilo hali, hormonal dengesizliğin yaşanmasına neden olur. Bu sebepten dolayı da adet düzensizliği ve gecikmelerinin yaşanması kaçınılmaz olacaktır. Kişi fazla kilolarından kurtulduğu takdirde eski adet düzenine kavuşacaktır.

Başlıca etken stres

Beynin hormonları kontrol eden bölgesi stres faktörü karşısında olumsuz etkilenmektedir. Bu nedenle adet kanamalarının gerçekleşmesini sağlayan hormonların etkilenmesi sonu adet gecikmesi olabilir. Özellikle kişinin rutin hayatında yaşadığı ani değişimler stres faktörünü açığa çıkarmaktadır. Örneğin; iş ve okul değişikliği, yakın aile bireyinin vefatı, taşınma gibi günlük yaşam tarzını etkileyen değişiklikler adet gecikmelerine neden olabilmektedir.

Trioid bezi ile alakalı sorunlar

Trioid bezi vücudun sistematik işlevinde oldukça etkin bir roldedir. Trioid hormonlarının herhangi bir sebepten dolayı etkilenmesi sonucunda uyku bozuklukları, kilo değişimi, kas dokusu problemleri ve kolesterol gibi sorunların yaşanmasına neden olurken, adet gecikmesine de yol açabilir.

Polikistik over sendromu

Polikistik over sendromu kişinin yaşamış olduğu hormonal dengesizlik sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu sorun yumurtlamayı engelleyebildiği için direkt olarak adet kanamalarının da gecikmesine neden olacaktır. Östrojen, progesteron ve testosteron seviyelerinde meydana gelen değişikler sonucu adet görülmemesine, adet gecikmelerine ve adet düzensizliğine neden olabilir. Ayrıca PKOS yüz ve göğüste kıllanma, kilo vermede zorlanma ya da hamile kalmakta güçlük çekme gibi başka belirtiler ile ortaya çıkmaktadır.

Doğum kontrol yöntemleri ‘’doğum kontrol hapları’’

Doğum kontrol hapları yumurtlamayı engelleyici yöntemdir. Bu nedenle adet gecikmelerine neden olabilir. Özellikle hap kullanmaya yeni başlayanlarda görülebilirken, bu hapların kullanılmasının bırakılmasının ardında da adet gecikmeleri yaşanabilir. Bu durum birkaç ay içerisinde hormonların dengelenmesi sonucu düzene girecektir.

Çölyak gibi kronik hastalıklar 

Glüten intoleransı ile karakterize olan Çölyak hastalığı gibi kronik hastalıklar, kontrol altına alınamadığı takdirde ve herhangi bir tedavi uygulanmıyorsa, vücudun genel sistemi üzerinde stres faktörü hâkim olacaktır. Bunun sonucu olarak da adet gecikmeleri yaşanabilir. Şayet kronik bir rahatsızlığınız varsa, rahatsızlığın kontrol altına alınması adet kanamalarının düzene girmesinde yardımcı olabilir.

Menopoz

Menopoz dönemi kadınların yumurtlama işlevlerini yitirdikleri evredir. Genellikle bu dönemin geçiş evresi olan perimenopoz dönemi ile birlikte menopoz belirtileri ortaya çıkar. Bu dönemle birlikte adet düzensizlikleri ve gecikmeleri görülebilir.

Adet gecikmelerinin tedavisi var mı?

Adet gecikmesi şikâyeti ile başvuran hastalara gerekli muayene, hormon ve kan testleri sonucunda adet düzensizliğinin nedenine yönelik tedavi belirlenir. Eğer yukarıdaki faktörler doğrultusunda bir gecikme söz konusu ise, bunların kontrol altına alınması adına uygulama gerçekleşir. Örneğin kişi aşırı kilo problemi veya aşırı kilo verme durumu yaşıyor ise, ideal kilosuna ulaşması hedeflenir. Ancak nedeni bulunamamış vakalarda ise, doktorun önerdiği çeşitli hormon takviyesi ilaçlarla adet kanamalarının tekrar düzene girmesi sağlanır.