Kadınların adet kanamalarının kesilmesinden 12 ay sonra herhangi bir kanama gerçekleşmemiş ise, doğurganlığın bittiği menopoz dönemine tamamen girildiği kabul edilir. Ancak menopoz döneminin yaklaşması ile yaşanan hormonal değişimler, yumurtalama fonksiyonlarının yavaşlamasına bağlı olarak düzensiz adet kanamalarına neden olur.

Menopoz belirtilerinin teşhis edilmesi ile kadınların doğurganlıklarının bittiği düşüncesi ile korunmasız cinsel ilişki de bulunması halinde, gebelik elde edilmektedir. Çünkü adet kanamaları düzensiz olsa da, yumurtalıklarda yumurta üretimi aktiftir. Bu nedenle menopoz dönemine yaklaşan kadınların az da olsa gebelik riskine karşılık, tedbirli olması gerekir. Ayrıca ilerleyen yaş nedeni ile vücut gebelik için uygun şartları yeteri kadar sağlayamadığı için, gebelik elde edilse bile hem anne hem de bebek açısından bazı risk faktörleri içermektedir.

Menopoz dönemi yakın yaşlarda elde edilen hamileliklerin büyük bir oranı düşükle sonuçlanmaktadır. Bunun dışında hipertansiyon ve preeklampsi (gebelik zehirlenmesi) gibi birçok gebelik komplikasyonlarının görülme ihtimali artmaktadır. Annenin ileri yaşlarda çocuk sahibi olması nedeni ile dünyaya gelen bebeklerde anomali riski daha fazladır. Bu nedenle menopoz dönemine yaklaşan kadınların doğum kontrol yöntemlerine başvurması daha faydalı olacaktır.

Menopoz döneminin yaklaşması ile kadınlar hangi doğum kontrol yöntemlerinden yararlanabilir?

• 40 yaş ve üzeri kadınlar için en sık kullanılan doğum kontrol yöntemi, spiraldir. Hormonal değişim evresinde hormon ihtiva eden doğum kontrol haplarının kullanılması sakıncalıdır. Bu nedenle takip etme zorunluluğu olmayan en güvenilir yöntem olarak spiral önerilmektedir.
• Rahim içi aparatı olan spiralden sonra en güvenli ve en etkili doğum kontrol yöntemi ise, cerrahi operasyonla fallop tüplerinin bağlatılmasıdır.
• Yüzde yüz koruma garantisi olmasa da, prezervatif ile koruma sağlanabilir.
• Erkeğin sperm kanallarının bağlanması amacı ile vazektomi operasyonları tercih edilebilir.

Bu yöntemler menopoz dönemine yaklaşmış kadınlar için en güvenilir ve en uygun yöntemlerdir. Ancak doğru seçenek için mutlaka uzman bir jinekoloğa başvurmanız önerilir. Her yöntem her çift için aynı başarı çizelgesine sahip değildir. Bilinçsiz ve uygun olmayan yöntemlerin tercih edilmesi ile gebelik riski ile beraber kadın ve erkeği etkileyebilecek çeşitli komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu nedenle kişiye en uygun ve güvenilir yöntemin belirlenmesi için mutlaka doktora başvurmanız tavsiye edilmektedir.

Menopoz dönemindeki kadınların kullanmaması gereken doğum kontrol yöntemleri nelerdir?

• Doğum kontrol hapları hormon ihtiva etmesi ile yumurtlama dönemini geçici olarak durdurarak, gebeliğin oluşmasını engellemektedir. Ancak doğum kontrol hapları sigara kullanan ve 35 yaş üzeri kadınlar için uygun değildir. Vücudun hormonal değişimlerinin etkisi ile beraber damar tıkanıklığı sorunu gibi ciddi komplikasyonlara neden olabileceği için kesinlikle önerilmemektedir.
• Aylık ve 3 aylık olarak kullanılan hormon iğneleri de, menopoz dönemine yaklaşan kadınlar için uygun doğum kontrol yöntemi değildir.
• Toplumuzda en çok kullanılan doğum kontrol yöntemlerinden biri olan geri çekme yöntemi, normal dönemlerde olduğu gibi menopoz döneminde de etkin korumayı sağlayamadığı için önerilmemektedir.
• Bir diğer kontrol amaçlı yöntem ise takvim yöntemidir. Kadınlar yumurtlama dönemlerini takip ederek, o günlerde cinsel ilişkide bulunmakta kaçınılır. Ancak bu dönemlerde adet düzenliği ve yumurtalama fonksiyonları zayıfladığı için büyük risk içerir. Bu nedenle menopoz dönemine yaklaşan kadınlar için uygun bir yöntem değildir.

Adetleri tamamen kesilmiş kadınlar korunmaya devam etmeli mi?

50 yaşından önce menopoz dönemine giren kadınların adet kanamalarının kesilmesinden 2 yıl sonra herhangi bir kanama durumu ortaya çıkamamış ise doğum kontrol yöntemlerini kullanmasına gerek yoktur. 50 yaş ve üzeri kadınlar ise menopoz döneminde kesilen adet kanamalarının üstünden 1 yılı geçmesinden doğum kontrol yöntemlerini bırakabilir.

Menopoz tedavisinin gebelikten korunmaya yönelik bir etkisi var mı?

Menopoz döneminde ortaya çıkan ateş basması ve terleme gibi diğer şiddetli belirtilerin hafifletilmesi amacı ile östrojen tedavisi uygulanmaktadır. Ancak bu dönemlerde kullanılan hormon ilaçları yalnızca şikayetlerin hafifletilmesine yöneliktir. Gebelikte korunmaya bir etkisi yoktur. Ayrıca yapılan araştırmalara göre menopoz tedavisinde kullanılan hormon ilaçlarının, yumurtlama fonksiyonuna engelleyici bir etkisinin olmadığı belirtilmiştir.

Menopoz döneminde gebelik riski nedir?

40 ve 50 yaş aralığında doğum kontrol yöntemlerinden yararlanamayan çiftlerin yaklaşık %2-3’ünde gebelik riski vardır. 50 yaşın üzerinde ise risk oranı %1’dir.