Birincil kısırlık, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 6,1 milyon kişiyi, üreme çağındaki erkek ve kadınların yaklaşık% 10’unu etkiler. İn vitro fertilizasyon (IVF) yani tüp bebek tedavisi, intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) ve benzeri diğer prosedürler, yardımcı üreme yöntemleri kapsamında dünden bugüne geliştirilmiş en başarılı tedavi yöntemleridir.

Tüp bebek tedavisi; 1981’de Amerika Birleşik Devletleri’nde ilk kez başarıyla kullanılmıştır. In vitro fertilizasyon tekniğinin kullanılması sonucunda dünya çapında 4 milyondan fazla bebek dünyaya gelmiştir. İnfertil çiftlerin kendileri ile biyolojik olarak ilgilenen bir çocuğa sahip olma şansına sahip olduğu tüp bebek yöntemi, ülkemizde de milyonlarca bebeğin dünyaya gelmesine yardımcı olmuştur.

IVF ile yardımcı üreme yöntemi, bir erkeğin spermi ve bir kadının yumurta döllenme gerçekleştiği bir laboratuar ortamında birleştirilir. Ortaya çıkan embriyo daha sonra implante etmek ve doğal olarak geliştirmek için kadının rahmina (rahim) aktarılır.

Tüp bebek tedavisi ise, bu tekniğe göre dünyaya gelen çocuklara atıfta bulunmak için geçmişte kullanılmıştır. İlk tüp bebek ise; Louise Brown’dur ve günümüzde 30’lu yaşlarını geçmiştir.

Tüp bebek tedavisi genellikle tıkanmış, şiddetli hasar görmüş veya Fallop tüpleri olmayan bir kadın için geliştirilen bir tedaviydi. Ancak günümüzde tüp bebek tedavisi; ayrıca endometriozis veya erkeğin sperm problemleri (düşük sperm sayısı gibi) nedeniyle infertilitenin üstesinden gelmek için kullanılır.

İn Vitro Fertilizasyonda Dikkate Alınacak Faktörler

• Yaş: Hâlâ yumurtlayan herhangi bir kadın için yaşın ilerlemesi ile başarı oranlarının düşmesine rağmen, IVF’yi deneyebilir. Bu teknikle 35 yaşın altındaki kadınlar için başarı oranları yüksek bir tedavidir. Doğal yollarda olduğu gibi yaş ilerledikçe başarı şansı düşer.
• Çoklu doğumlar: Genellikle canlı doğum yapmak için IVF kullanan kadınlarda yaklaşık% 63’ü tekli bebek,% 32’si ikiz,% 5’i üçüz veya daha fazladır.
• Ameliyat ihtiyacının azalması: Eğer bir kadın tüp bebek tedavisi alıyorsa, Fallop tüplerinde ameliyat yapmak zorunda kalmayabilir.

IVF Prosedüründen Önce

IVF döngüsüne başlamadan önce bir dizi tarama testi yapılır. Testler tipik olarak yumurtalıkların ve uterusun transvajinal ultrasonu gibi görüntüleme çalışmalarını içerir. Bazı durumlarda, oral kontraseptif haplar, tedavi döngüsünden önce döngüde uygulanır. Bazen kullanılan protokole bağlı olarak, bu aşamada bazen başka bir ilaç olan leuprolid (Lupron) da verilir. Histeroskopi gibi uterusta daha ileri görüntüleme çalışmalarının yapılması da gerekebilir.

Tedavi döngüsü başladığında, yumurta içeren yumurtalık folliküllerinin olgunlaşmasını teşvik etmek için günlük olarak gonadotropinler olarak bilinen ilaçlar enjeksiyonla verilir. Kadına evde enjeksiyonları uygulamayı öğretir. Kan testleri hormon düzeylerini ölçmek için yapılır. Hedef, birden fazla folikül üretimini teşvik etmek olsa da, gelişmekte olan foliküllerin sayısı büyük ölçüde değişir. Bazı kadınlar 20 veya daha fazla follikül üretebilirken, bazıları döngü başına sadece iki ila üç üretebilir. Bu uyarılma evresi sırasında transvajinal ultrasonlar foliküllerin olgunlaşmasını değerlendirmek için sıklıkla uygulanır ve uyarılma evresinin sonuna doğru günlük olarak uygulanır.

Ultrason sonuçlarına göre, foliküllerin olgun olması durumunda kadın, insan koryonik gonadotropini (hCG) enjeksiyonu uygular. İşlemin başarısı için, bu enjeksiyonu tam olarak sizin talimatı alınmış sürede almanız kritik önem taşır. Bu, folliküllerin olgunlaşma sürecindeki son adımdır.

Yumurta Toplama ve Döllenme

Yumurta toplama işlemi, hCG enjeksiyonu verildikten 34-36 saat sonra gerçekleştirilir. Bu prosedürde, cerrah olgun yumurta içeren folliküllerden sıvıyı çıkarmak için vajinadan kadının yumurtalık içine bir iğne ekler. İşlemin bu kısmı için genel anestezi gerekmez, ancak kadına biraz yatıştırıcı ilaç verilebilir.

İşlem, yaklaşık 20 ila 30 dakika sürer ve ayaktan hasta bazında gerçekleştirilir. Kadın genelde işlem gününde dinlenmeye çağırılır. Alma prosedürünün ardından bazı hafif lekelenme ve / veya hafif kramp oluşabilir. Folliküllerden çıkan sıvı, yumurtaların mevcut olduğundan emin olmak için laboratuarda incelenir. Aynı zamanda, adam bir sperma örneği sağlar. Yumurtalar kadından alınmadan önce ve meni üretmeden (genellikle mastürbasyon yoluyla) birkaç gün cinsel ilişki istemez. Sperm, laboratuvar prosedürüyle spermden ayrılır.

Aktif sperm, laboratuvar çanağında yumurtalar ile birleştirilir. Bazı vakalarda, bir sperm hücresi, intrasistoplasmik sperm enjeksiyonu (ICSI) olarak bilinen bir süreçte elle yumurta içine eklenir. Bu adım zayıf sperm kalitesi veya döllenmeyi zorlayabilecek diğer şüpheler gibi çeşitli nedenlerle yapılır. Bazı klinikler, her vakada folliküllerin bir kısmında ICSI’yi uygulayabilir.

Bu gübreleme işleminden yaklaşık 18 saat sonra, yumurta veya yumurtaların döllenip çoğalmadığını ve embriyo olarak büyümeye başlamış olduğunu belirlemek mümkündür. Kuluçkaya yatarlar ve önümüzdeki 2-3 gün veya daha uzun süre gözlemlenirler.

Embriyo Transferi

Kadın, başarıyla döllenmiş olan yumurta sayısı da dahil olmak üzere döllenme sürecinin durumu hakkında laboratuvar tarafından bilgilendirilecektir. Kadının rahmine embriyo transferi, embriyoların olgunlaşmasına bağlı olarak yumurtanın alınmasından 3-5 gün sonra planlanır. Transferi yapılacak embriyo sayısı doktor ve kadının birlikte kararlaştırılacaktır. Transferi yapılacak embriyo sayısıyla ilgili öneri sunarken doktor, kadının yaşını ve üreme geçmişini, döllenmiş embriyoların kalitesini ve görünümünü ve birden fazla gebelik riski göz önünde bulunduracaktır.

Embriyo transferi için, doktor embriyoları bir kateter (uzun ince bir tüp) ile serviksten kadının rahmine aktarır. Bu işlem, pelvik bir muayene benzer şekilde bir spekulum ile yapılır. Bu işlem için anestezi gerekli değildir. Kadın daha sonra bir saat kadar dinlenme pozisyonunda kalmalıdır.

Embriyo Transferi sonrası

Bu döngü, luteal fazı olarak bilinir ve kadına ya enjeksiyon ya da vajinal fitil olarak hormon progesteronu verilir. Bazen her iki formdaki progesteron da verilebilir. Progesteronu transferden sonraki 2 hafta boyunca verilmektedir. Embriyo transferini takiben iki hafta sonrasında bir gebelik testi yapılmaktadır. İmplantasyon başarılı olursa (yumurta veya yumurta uterus duvarına yapışır ve büyür), gebelik testi sonucu pozitiftir.

Blastosist transferi nedir?

Embriyo kültürünün blastosist evresine genişletilmesi, olumlu sonuç elde etme şansını önemli ölçüde artırabilir. Bu prosedürde embriyo, yumurta alınmasından sonraki 5. günde uterusa aktarılır. Özel ortamda yetiştirilmektedirler. Blastosist laboratuvar koşullarında mevcut embriyo gelişiminin son aşamasıdır. Embriyo kültürü blastosist evreye getirildiğinde, olumlu tedavi sonuçlarına ulaşma şansı önemli ölçüde artar:

• Blastosist evre embriyolarının 6-8 hücreden (blastosist -% 50.5, kültür 2 veya 3. gün embriyo -% 30.1, P <0.01) oluşanlara kıyasla daha yüksek implantasyon hızı vardır,
• Aynı sayıda aktarılan embriyo için blastosist transferi canlı doğum oranını önemli ölçüde yüksektir (% 29 – gün 3,% 36 – blastosist),
• Doktorlar blastokist transferi ile daha iyi kalitede transfer embriyoları seçebilir,
• Genişletilmiş kültür ortamından transferde embriyo ve endometrium arasında daha kesin senkronizasyon sağlar,
• Gerekli olduğu yerde, implantasyon Öncesi Genetik Tanı (PGD), yani embriyo DNA’sının incelenmesi, 2-3 günlük embriyo durumunda olduğundan daha fazla bilgi verir.
• Genişletilmiş embriyo kültürü blastosist evre embriyo (ları) elde etme şansı sağlar, ancak bu aşamaya gelinmesini garanti etmez. Bazen, günün 5 veya 6. günlerinde embriyo eksikliği nedeniyle transferi mümkün olmayabilir. Ayrıca, genişletilmiş embriyo kültürü durumunda tek bir döngüde dondurulmaya uygun embriyo sayısı, 2. veya 3. gün kültür vakasında artar.

Diğer Destekli Üreme Teknikleri

• Gamete intrafalopia transferi (GIFT): Gamate intrafalopia transferi IVF’ye benzer. Bir kadının en azından bir Fallop tüpüne sahip olması durumunda kullanılır. Yumurtalar bir erkeğin spermiyle birlikte döllenirken bu tüpün içine yerleştirilir. Bu, ABD’deki yardımcı üreme teknolojisi prosedürlerinin yalnızca% 2’sini oluşturmaktadır. Bazı çiftler, kadının vücudunun dışındaki döllenmeye itiraz ederse bu prosedürü seçerler.
• Assister Hatching: Bazı hastalarda, normal olarak gelişmekte olan embriyolar rahme aktarılırsa dahi, uterus astarına implantasyon yapmazlar. Bu gibi durumlarda bir sonraki tedavi döngüsünde, “yardımcı kuluçkahaneler” denilen şeyleri uygulamak mümkündür. Laboratuar ortamında laboratuarda embriyo transferi yapılmadan hemen önce uygulanan bu prosedür, embriyonların zona pellucida olarak bilinen kabuğundan çıkmasına yardımcı olur. In vitro embriyo kültürü, bu katmanın kalınlaşmasına neden olabilir, bu nedenle blastokistin kuluçka çıkması ve dolayısıyla uterin boşluğa embriyo implantasyonu ile güçlükler getirir. Destekli tarama, mekanik kesim, enzimatik sindirim veya lazer teknikleri kullanılarak zona pelusidanın devamlılığının bozulmasını içerir.
• TESA yöntemleri: Sperm elde edilmesine yönelik testikül veya epididimis ponksiyonu (varsa) enflamatuvar koşullar veya vaz deferens’in konjenital olmaması gibi semende spermatozoa’nın bulunmadığını doğrulayan bazı erkekler için, eğer varsa sperm elde etmek için bir fırsat doğabilir ). Sperm aspirasyonu genel veya lokal anestezi ile yapılır. Toplanan materyalden, sperm veya olgun spermatozoa’nın erken formları olan hücreler laboratuar ortamında izole edilir. Olguların% 75’inde bu prosedür, ICSI tekniği kullanılarak yumurta gübrelemesi için uygun sağlıklı sperm elde edilmesine yol açar.
• Zigot intrafalopia transferi (ZIFT): Zigot intrafalopiyan transferi, bir kadının yumurtalarının yumurtalıklarından alındığı, laboratuarda döllendiği ve uterus yerine Fallop tüplerine konduğu tubal embriyo transferi anlamına gelir. ZIFT, HİBE’den daha az yaygındır ve yardımcı üreme prosedürlerinin% 1.5’inden fazlasını oluşturmaktadır.
• Embriyo kriyoprezervasyonu (dondurulmuş döllenmiş yumurta ve sperm), kadının rahmine aktarılana kıyasla daha fazla embriyo oluşturulduğunda mevcuttur. Bunlar gelecekteki bir döngü sırasında aktarılabilir. Bu durumda bir kadın embriyoları uygun zamanda alması için uterusunu hazırlamak için ilaç almaktadır.

In Vitro Fertilizasyon İçin Başarı Oranları

Bir döngünün canlı doğum oranları; anne adayının yaşına göre değişir. Destekli Üreme Teknolojileri Derneği (SART) ‘na göre:

• Tüp Bebek döngüsü başına canlı doğum oranı, 35 yaşın altındaki kadınlarda% 40 – 43 ve 35 – 37 yaş arasındaki çocuklar için% 33 – 36’dır.
• Başarı oranı, 40 yaşından büyük olanlarda% 13-18 arasında değişmektedir.
• 44 yaşından büyük kadınlarda gebelik nadirdir.

Farklı IVF programlarının istatistiklerini incelerken, neyin gerçekte rapor edildiğini anlamak önemlidir. Bir gebelik oranı, gebelik testinin pozitif olduğu kimyasal hamilelikleri içerebilir; ancak gebelik, ultrasonla canlı bir fetüsün gösterilebilmesi için sona erer. Hamilelik oranı canlı doğum oranından da farklıdır, çünkü canlı doğum yapan veya olmayabilen tüm gebelikleri içermektedir. Hastalar için seçim kriterleri ve tipik olarak nakledilen embriyo sayısı nedeniyle canlı doğum oranları bile farklı kliniklerde farklılık gösterebilir.

IVF gebeliklerde düşük oranı, normal gebeliklerde olduğu gibi düşüktür. Ektopik gebelik vakaların yaklaşık% 3 ila% 5’inde görülür. Ektopik gebelik, acil tıbbi bakım gerektiren ciddi bir durumdur. Embriyo uterusun dışına büyümektedir ve canlı doğum söz konusu değildir.