1 ) Embriyo nedir?

Yumurta döllendikten sonra bölünmeye başlar. Döllenmiş yumurta (zigot) bölünmeye başladıktan sonra embriyo olarak adlandırılır. Her aşamada olduğu gibi embriyo aşamasında da kalite değerlendirilmesinin yöntemleri vardır. Her klinik kendine göre farklı isimlerle adlandırsa da aslında yapılan değerlendirmenin şekli ve mantığı aynıdır.

2 ) Kalitesiz embriyonun nedeni nedir?

Kalitesiz embriyoya neden olan yumurtalıklardır. Çok az da olsa, sperm kalitesi gerekçe olarak sunulabilir. Genellikle kendisinden sperm elde edilemeyen adaylarda tabii tutuldukları işlemler sonucunda, sperm elde edilerek döllenmenin gerçekleştirilmesi halinde, embriyonun kalitesi kötü olur. Bu tarz embriyolar ile hamileliğin sağlanma ihtimali de yok denecek kadar azdır. Genetik tanı neticesinde, herhangi bir problem ile karşılaşılmayan vakalarda, genellikle yumurta seviyelerinde bir problem bulunur. Bu gibi ihtimallerin de çözümü, ne yazık ki imkânsızdır. Ancak don ör yumurta kullanılarak yapılan işlemlerde ise, hamilelik elde etme şansı artmaktadır.

3 ) Embriyonun kalitesi nasıl değerlendirilir?

Embriyoların kalitesi, döllenme işleminden sonra, çeşitli şekilsel (morfolojik) parametrelere neticesinde değerlendirme altına alınır. Başka çeşitli etkenlerin haricinde, transfer edilen embriyo kalitesi, hamileliğin elde edilme ihtimalini ciddi ölçüde belirlemektedir. Anne adayının yaşı ve diğer çeşitli etkenlerin de, embriyo kalitesi kadar hamilelik için önemli olduğunu da unutmamak gerekir. Elde edilen her bir embriyo, mikroskop merceği altından incelenerek embriyo kalitesi hakkında değerlendirme yapılır. Her bir embriyo üç parametreye göre değerlendirilir:

• Hücre sayısı
• Hücrelerin eşit boyutta olup olmaması
• “Fragmantasyon” mevcudiyeti ve bunun embriyo boyutuna göre oransal yüzdesi

Her bir embriyoda olabilecek hücre sayısı, yaklaşık 1 ile 12 arasıdır. Embriyoda hücre miktarı arttıkça, embriyonun o oranda hızlı bölündüğü, bu nedenden dolayı da, hamilelik olasılığının en yüksek olduğu tahmin edilir. Yumurta toplama işleminden sonra ki 3. günde, 6 veya daha fazla hücre sayısının bulunması, iyi kaliteli embriyonun olduğunu gösterir. 4 veya daha az miktarda hücreli embriyo transferi ile de, daha düşük şanslı da olsa, hamilelik elde edilebilmektedir.

Mükemmel kaliteli embriyoda, hücrelerin boyutları birbirine benzer. Fragmantasyon bulunmaz. Fragmantasyon dediğimiz yapı ise, canlı olmayan hücrelerin artıklarını ifade eder. Fragmantasyon ne kadar artarsa, embriyonun kalitesi (grade) azalır ve dolayısı ile elde edilecek olan hamilelik şansı da azalır.

İlk gün değerlendirmesi

• Çekirdek pozisyonu ve hacmi
• Çekirdekçik sayı, şekil ve dağılımı
• Kutup cisimciğinin yerleşimi

2. ve 3. gün bölünme evresi değerlendirmesi

• Erken bölünme
• Bölünme ivmesi
• Blastomer hacmi
• Fragmantasyon derecesi
• Blastomer multinükleasyonu (çekirdeklerin birden fazla olması)

• Sitoplazmik görüntü
• Perivitellin alan (sitoplazma dışı alan) ve zona pellusida (dış kabuk) özellikleri

5. ve 6. gün blastosist evresi değerlendirmesi

• Blastosel (orta boşluk) boyutu
• İç hücre kitlesi
• Dış hücre kitlesi (Trofektoderm)

4 ) Embriyo seçmenin kriterleri nelerdir?

Embriyolar, özel mikroskoplar sayesinde inceleme altına alınarak sınıflanır ve puanlanır. Embriyonun almış olduğu puan ne kadar yüksek olur ise, tutunup hamilelik sağlama potansiyeli de o kadar yüksek olur. Transfer gününde, en yüksek puanı alan embriyo veya embriyolar, transfer için tercih edilir. Embriyonun birçok parametresi, puanlama esnasında kullanılmaktadır

5 ) Embriyo kalitesi ve hamilelik

Embriyo kalitesinin, hamilelik başarısı için çok kaba bir ifade olduğunu da belirtmek gerekir. İyi kalitede olan bir embriyo, her zaman, sağlıklı bir bebek için ideal genetik ve biyokimyasal içeriği meydana koymayabilir. Embriyo kalitesi, saatler içerisinde farklılık gösterebilmektedir. Bu nedenden dolayı, adayların embriyo kalitesi üzerinde, çok fazla durmamalarını tavsiye etmekte fayda var. Unutulmaması gereken bir başka nokta ise, embriyo kalitesinin en önemli göstergesi olan sağlıklı bir bebeğin elde edilmesidir.

6 ) Embriyo seçimi nasıl yapılır?

Kadın yaşı, embriyo kalitesi, uygulama sayısı ve dondurulacak embriyonun varlığına göre seçim gerçekleştirilir. Hızlı bir şekilde gelişen son teknolojilerin sayesinde, embriyoların inkübatörler içerisinde bulunan gelişim evreleri, kameraların desteği sayesinde kayıt altına alınarak, uygun embriyonun seçimi ve transferi mümkün olmaktadır.