1 ) Aşılama nedir?

Aşılama yöntemi, uzun yıllar hamile olmaya çalışan, ancak bu konuda başarı elde edemeyen bayanlara uygulanan, çok pratik bir tedavi yöntemidir. Basit bir şekilde sperm hücrelerinin alınıp, uygulanacak olan yöntemin çeşidine göre vajinaya yada rahmin içine bırakılması ile uygulanan aşılama işleminin neticesinde, hamile olma ihtimali % 20 ye kadar artış gösterebilmektedir.

Eskiden beri kullanılan bir sistem olan meninin, vajina kanalına bırakılması ile sadece % 5’e kadar bir artış gösterdiği için, ilk kullanıldığı zamandan beri etkisini kaybetmiş durumda olmasından, günümüzde çoğunlukla hayvanların üremesi için kullanılmaktadır. Çok kullanılan bir diğer yöntemi ise, sperm hücreleri uygun bir şekilde ayrılarak, gelişmiş enjektörler vasıtası ile rahmin içine bırakılır. Bu yöntem ile, daha yüksek oranda döllenme sağlanmış olur.

Aşılama işlemi, aslında sperm ile yumurtanın buluşma şansını arttırmak üzere fizyolojiyi desteklemek için yapılan bir işlemdir.  Anne adayına verilen hap yada iğneler ile, her ay rutin bir şekilde kendiliğinden meydana gelen bir adet yumurtanın miktarı, 2 veya 3 e çıkarılırken, erkeğin spermleri de, tedaviye özel değişik yöntemler ile temizlenerek hazır hale getirilir. Böylece canlı olan spermler, küçük bir hacimde yoğunlaştırılmış olur. Olgunlaşma tamamlandıktan sonra uygulanacak olan çatlama iğneleri ile, yumurtaların çatlama dönemi de ayarlanarak, hazırlanmış olan spermler özel bir plastik boru ile birlikte rahim içersine bırakılır. Bu sayede spermlerin gideceği yol kısaltılarak, yumurta veya yumurtalara daha kolay bir şekilde ulaşmaları sağlanır.  Ancak bilinmesi gereken önemli bir husus ta, her çocuk sahibi olmayan çiftlere, aşılama yöntemi yapılamaz.

2 ) Aşılama yöntemi zorlu bir işlem mi?

Aşılama işlemini uygulamak, dışarıdan bakıldığı zaman hızlı ve kolay bir uygulama gibi görünmüş olsa da, hastaya her zaman ilk öncelik ile doğal hamilelik yollarının denenmiş olması önerilmektedir. Hamile kalmak istenen zamanın üzerinden, 1 yıl geçmiş ve halen pozitif netice alınamamış durumlarda, gerekli olan testlerin yapılması ile aşılama yönteminin denenmesinde herhangi bir sakınca görünmemektedir. Aşılama yöntemi, kolay bir şekilde uygulanan ve günümüzde bulunan teknolojiye göre hemen hemen hiç ağrısız bir uygulama yöntemidir.

3 ) Aşılama yöntemi hangi şartlarda uygulanır?

Aşılama yöntemi, sadece erkekte sperm ve kadında yumurta oluşumu var ise uygulanabilmektedir. Ancak bahsedilen bu iki durumdan herhangi birinde problem var ise, ilk olarak bu problemin giderilmesi sağlanarak, aşılama işleminin başarıya ulaşması mümkün olacaktır. Lazım olan tetkik ve tahlillerin uygulanması halinde, kişilerin birden çok kez aşılamayı denediği halde, pozitif netice alınamamasından meydana gelebilecek psikolojik bunalımlar, anne ve baba adaylarını olumsuz yönde etkileyecektir. Bu sebeplerden dolayı, aşılamayı uygulayacak olan doktorun bütün önerilerine kulak vererek, kadın ve erkek konusunda detaylı bilginin verilmesi ve yapılması gereken bütün testlerin yapılması, büyük önem taşımaktadır. Aşılama uygulama yapıldığı sırada, anne ve baba adaylarına verilen yanlış bilgiler, her zaman için hastanın kendi sağlığı açısından tehlikelidir.

4 ) Aşılama tedavisi uygulanmadan evvel nelere dikkat etmelidir?

 Aşılama  işleminin uygulaması yapılmadan önce, dikkat edilmesi gereken bir takım temel noktalar bulunmaktadır. Erkekte bulunan sperm hücresinin, sağlıklı ve yoğun biçimde etki edebilmesi için, son 2 gün içinde hiçbir şekilde alkol, uyuşturucu ve ilacın vücuda alınmamış olması gerekmektedir. Bu gibi vücuda olumsuz etki oluşturabilecek maddeler, spermin yapısını etkileyebileceğinden ve bazı durumlarda enfeksiyonlara neden olacağından dolayı, istenmeyen sonuçlar doğmasını sağlayabilecektir.

Bunun dışında aşılama işlemi uygulanacak olan bayanın da, aşılama yapılmasına yakın zaman içerisinde, vajinal bölgeye herhangi bir krem yada losyon gibi maddeyi uygulamamış olması gerekmektedir. Rahime ulaşılması esnasında, bu gibi maddelerin kalıntıları mikrobik sonuçlara neden olabileceğinden dolayı, sorun yaratmaları muhtemeldir. Uygulanacak olan operasyonun ciddiyeti unutulmayarak, her durumda görevli hemşire ve doktorun talimatlarına uyulması gerekmektedir.

6 ) Aşılama işlemi ne kadar sürer?

Aşılama  işleminin uygulaması, sadece bir iki dakika sürmektedir. Bu uygulama sırasında, herhangi bir anestezi yöntemine gerek duyulmamaktadır. Jinekolojik muayene pozisyonu alan kadının, vajinal bölgesinin içerisine yerleştirilen ekipmanlar, enjektörün rahim içerisine problemsiz bir şekilde girmesine imkan sağlamaktadır. Sadece bir iki saniye içerisinde, gerekli olan spermleri yerleşeceği bölgeye aktaran doktor operasyonu, oldukça hızlı bir süreçte tamamlanmaktadır.

Tamamlanan operasyonun ardından, 10 dakika ile 20 dakika arasında dinlenme ihtiyacı duyan anne adayı, günlük yaşantısına hiç bir sorın olmadan devam etmektedir. Bu süreç içersinde de herhangi bir negatif durum ile karşılaşmamaktadır. Uygulanan operasyon ardından, meydana gelebilecek olumsuz etkiler halinde, zaman kaybetmeden doktora bildirilerek, ciddi bir sorun yaşanmadan önlem alınmalıdır.

Aşılama uygulamasının ardından, oluşabilecek şikâyet sayısı her ne kadar az olsa dahi, yine de meydana gelebilmektedir. Aşılama tedavisi olumlu netice vermemiş olan anne adaylarına, en az 3 ay dinlenme önerilir. Anne adayı, psikolojik olarak ve bedenen dinlendikten sonra, tüp bebek tedavilerine başlaması tavsiye edilir.

7 ) Aşılama hangi durumda uygulanır?

Aşılama, bir çok infertilite durumlarında uygulaması kolay, pratik, nispeten ekonomik ve riski olmayan bir işlem olduğu için, bir çok durumda ilk tercih edilen yöntem olmaktadır.

En çok; 

• Az miktarda sperm yada canlılık oranı (Erkek faktörü).
• Endometriosis.
• Açıklanamayan İnfertilite
• Rahim ağzı ile ilgili problemler.
• Sperme karşı antikor varlığı (İmmünolojik İnfertilite).
• Kadında yumurtlamanın meydana gelmemesi yada yumurtlamanın yetersiz oranda olması ( Ovulatuar Faktör ).
• Cinsel faktör bozuklukları

Aşılama, bütün sayılan bu durumlarda, tercih edilen bir yöntemdir. Ejakülasyon (boşalma) problemi olan erkeklerde de, aşılama tercih edilen bir yöntemdir. Boşalma sorunlarına şeker hastalığı, multiple sclerosis, travma, retrograd ejakülasyon dediğimiz idrar torbasına spermlerin boşaldığı hastalık, mesane boynu ameliyatları ve tüketilen bir takım ilaçlar neden olabilir. Aşılama yöntemi, uzaktan bakıldığı zaman basit bir işlem gibi görülse de, muhakkak bu konuda tecrübesi olan bir jinekolog tarafından uygulanmasında yarar vardır.