Bütün gün masa başında oturarak çalışan ya da uzun süre ayakta kalmayı gerektiren bir iş yapanlar artık daha fazla dikkat etmek durumundalar. Zira hem uzun süreli oturmak hem de uzun süreli ayakta durmak gebelikte dolaşım sistemini yavaşlatır. Bundan dolayı da basur, varis, ayaklarda aşırı şişme gibi istenmeyen durumlar ortaya çıkabilir. Dolayısıyla gebelik süresince yarım saatte ya da en geç saatte bir en az 10 dakika dolaşmak, yürümek gerekir. Kısa süreli de olsa hareket etmek anne adayının bacak kaslarının arasında yer alan toplardamarları harekete geçirebilmektedir. Bu dönemde özellikle uzun süreli olarak sandalyede oturmak durumunda kalındığında sandalyenin kenarının dizin arka kısmını kesmemesi için dikkatli olmakta fayda var. Zira bu bölgeye çok az bir bası uygulanması bile bacağın alt kısmından kalbe dönen toplardamarların yolunun engellenmesine neden olur.
Tüm insanlarda A, B, 0 ve AB olmak üzere dört farklı kan grubu bulunmaktadır ve bu kan gruplarından her biri Rh (+) ve Rh (-) olabilir. Tüm dünyadaki insanların yaklaşık % 15’inin Rh (-) kan grubuna sahip olduğu bilinmektedir. Rh uygunsuzluğu ya da halk arasındaki tabiri ile kan uyuşmazlığı, anne adayının Rh (-) kan grubunda, baba adayının ise Rh (+) kan grubunda olduğu durumlarda ortaya çıkan bir durumdur. İşte bu anne adayının negatif, baba adayınınsa pozitif olduğu birleşim dışındaki kombinasyonların hiçbirinde kan uyuşmazlığı olmaz. Kan uyuşmazlığının bulunduğu çiftlerin ilk gebeliğinde bebeğin bu Rh uyuşmazlığından etkilenme riski son derece düşüktür. Ancak ikinci ve daha sonraki gebeliklerin de benzer bir şekilde sorunsuz olmasını sağlamak için alınacak pek çok önlem vardır.
Kan grupları içinde A ve B baskın iken, O edilgen gruptur. Kişilerde kan grubunu belirleyen genlerin biri anneden biri de babadan gelir. Bu bakımdan kişide bir taraftan A, diğer taraftan da B gelmişse kan grubu AB olmuş, yani ikisi de baskın olmuşlardır, birbirlerine bir üstünlükleri yoktur. Ancak anne ve babanın her ikisinden de O gelmişse kişinin kan grubu O olur. Bir de anne veya babadan birinden A (veya B), diğer taraftan ise O gelmişse kan grubunda baskın olan A (veya B) olur. Kan grubunda Rh kalıtımında (+), yani pozitif taraf baskındır ve her iki taraftan (-), yani negatif gelmediği sürece kan grubu pozitif (+) olur. Anne ve babaya bağlı olarak bebeğin kan grubu şöyle oluşur;
Bebek sağlıklı bir şekilde doğdu ve bebekte tespit edilen kan grubu anne ve babasının kan gruplarına göre olması gerekenden farklı çıktıysa bu durumda kesinlikle anne, baba ya da çocuktan birinin kan gruplarının yanlış bakılmıştır. Bu tür durumlar aslında sıklıkla yaşanabilmekte ve kan gruplarına yeniden bakıldığında sorun ortadan kalkmaktadır.
Gebeliğin 10. haftasına gelindiğinde artık anne adayının bulantıları hafiflemiş ve erken gebelik belirtileri de azalmıştır. Ancak bazı anne adaylarında bu şikayetler birkaç hafta daha devam etse de yakın zamanda geçecektir.
Bu haftalarda artan gebelik hormonlarının etkisiyle bazı anne adaylarında çok kolay sinirlenme, huzursuzluk, keyifsizlik gibi ruhsal sıkıntılar ortaya çıkabilir. Bunların da geçici olduğu unutulmamalıdır.
Gebelik döneminde anne adayının kan hacmi % 40 – 50 oranında artmaktadır. İşte bu yüzden de normale göre çok hızlı gelişim gösteren meme dokusunda ve kadının artan vücut ağırlığına maruz kalan ayaklarda şişme meydana gelir. Bunun yanında yine aynı sebeplerle vücudun çeşitli bölgelerinde toplardamarlar belirginleşmeye başlayabilir. Bu süreçte bacaklardaki damarların belirginleşmesi kesinlikle varis oluşacağı anlamına gelmemekle birlikte bu konuda önlemler almakta da fayda var.
Gebelikte kilo alımı sorunu, anne adaylarını hem rahatsız etmekte hem de kilo aldıkça bebeğin büyüdüğünü bilmek de anne adaylarını rahatlatmaktadır. Bu bakımdan gebelikte ne kadar kilo alınır, ne kadar kilo almak gerekir, fazla ya da az kilo almak sorun mudur gibi çok sayıda soru anne adaylarının aklında dolaşır. Ancak gebelikte kilo alımının kadından kadına ve gebelikten gebeliğe önemli farklılıklar gösterdiği de bilinmektedir. Bu bağlamda aslında anne adaylarının gebelikte toplam kaç kilo alacağını da anne adayının gebelik öncesi kilosu belirlemektedir. Bu paralelde anne adayları gebe kalmadan önce birkaç kilo verip daha fit hale gelirlerse gebelikte daha az kilo alacaklardır. Tabi bunun için de anne adaylarının gebelik boyunca sağlıklı beslenmeye özen göstermeleri gerekiyor. Anne adayları sağlıklı ve yeterli beslendiği halde beklenenden daha fazla kilo alıyorsa, vücutta su tutulumu gerçekleşiyor olabilir. Bu tür vakalarda ise doğumdan sonra bu su vücuttan atılacak ve kısa süre içinde anne adayı aldığı tüm fazla kiloyu verecektir. Sebep ya da durum ne olursa olsun anne adayları gebelikte asla diyet yapmamalı ve doktorun önerisi olmadıkça beslenme programına sağlıklı yönde devam etmektedir.
Anne adayları gebeliğin 10. haftasına kadar hiç kilo almamış ve hatta kilo vermiş olsa bile bu haftadan itibaren ayda 1 – 2 kilo alacaktır. Gebelikte düşük kilolu anne adayları; tüm gebelik boyunca ortalama 15-20 kilo, normal kilolu anne adayları gebelik boyunca 12.5-17.5 kilo, kilolu anne adayları ise 7.5-12.5 kilo almaktadırlar. Çoğul gebelik vakalarında ise kilo alımı normalden daha da fazla olur.
Gebeliğin 10. haftasının sonuna doğru bebeğin böbreklerinin idrar üretmeye başlar ve üretilen bu idrar bebek tarafından amniyon kesesinin içine boşaltılır. Bebek, çıkardığı bu sıvıyı yutar ve 10. hafta çalışmaya başlayan bağırsaklar bu sıvıyı emerler. Bu sıvı, bağırsaklardan kana ve buradan tekrar böbreklere geçer ve bebeğin idrar yapmasıyla tekrar aynı ortama bırakılır.
Bebeğin karaciğeri bu hafta içinde çalışmaya başlar ve kan üretir. Zehirli maddeleri vücuttan atma görevi olan karaciğer ve böbreklerin rahim içi yaşamdaki bu görevlerini plasenta yürütmektedir.
Bu haftadan itibaren bebeğin genital organları giderek belirginleşir ve bir sonraki haftanın sonuna doğru klitoris ya da penis olarak farklılaşmaya başlar.
Bebeğin göz rengini belirleyecek olan iris tabakası ve yine göz kapakları bu haftanın sonunda oluşur, ancak ileri gebelik haftalarına kadar kapalı kalacaktır.
Gebeliğin 10. haftasında bebeğin boyu 5.5 santimetre ve ağırlığı 6 gramdır.