Amniyotomi nedir?

Anne karnındaki bebeğin gelişimini sürdürdüğü amniyos kesesi, bebeği dış etkenlerden koruyan kalın bir zarla çevrilidir ve bebeğin içinde yüzmesini sağlayan amniyos sıvısı bulunur. Suyun gelmesi olarak ifade edilen ve doğum eyleminin habercisi olan bu durum, zarın açılmasından kaynaklanmaktadır. Ancak bazı faktörlere bağlı olarak amniyos kesesinin doğum tarihinden çok daha önce açılması sonucunda erken doğum riski meydana gelmektedir. Amniyon kesesinin erken açılması erken membran rüptürü olarak ifade edilir.

Genellikle beklenen doğum tarihine yakın günlerde suyun gelmesinden birkaç saat sonra vücut doğum eylemine başlamaktadır. Kısacası doğal düzenli ve gerçek sancılarla normal doğum başlar. Fakat çeşitli durumlarda su kesesinin doktor tarafından açılması gerekebilir. Vücut yerine doktor tarafından amniyos kesesinin açılması için yapılan müdahaleye, amniyotomi adı verilmektedir. Doktorun çubuk şeklindeki tıbbi bir alet ile amniyos zarını açması ve gebelik boyunca bebeğin içinde bulunduğu sıvının boşaltılması ile doğum eylemini başlatır. Bu işlemin anne adayına ya da bebeğe herhangi bir zararlı etkisi bulunmamaktadır. Çoğunlukla doğumun hızlandırılması ve amniyon sıvısının değerlendirilmesi gereken durumlarda yapılmaktadır.

Amniyotomi gereken durumlar nelerdir?

Doğum eylemini başlatmak

Su kesesinin açılmasıyla bir takım çeşitli maddelerin salınımı ile vücut doğum eylemi için hazır olduğunu düşünerek, doğumu gerçekleştirmeye başlamaktadır. Fakat doğal olarak kendiliğinden açılmayan amniyos kesesi doktor tarafından uygulanan müdahale ile açılabilir. Amniyotomi tek başına uygulandığı gibi bazı yöntemlerle ve ilaçlarla kombine edilebilir.

Doğumu hızlandırmak

Amniyos kesesinin açılması ile genellikle doğum eylemi hızlı bir şekilde ilerlemektedir. Ancak annenin kasılmaları ve sancıları doğum için yeterli değilse ya da doğum oldukça yavaş bir şekilde ilerliyorsa, komplikasyon riskinin önlenmesi açısından doktor doğumu hızlı bir şekilde gerçekleştirmek için amniyotomi yapabilir.

Bebeğe ulaşmak

Bazı araştırılması gereken durumlarda bebeğin kafa derisine monitör yerleştirilmesi ile İnternal monitörüzasyon olarak ifade edilen inceleme işlemi yapılmaktadır. Fakat ülkemizde internal monitörüzasyon yerine amniyotomi işlemi tercih edilmektedir.

Mekonyum (bebeğin dışkılaması) araştırılması

Bebeğin doğum esnasında herhangi bir nedene bağlı olarak sıkıntıya girmesi sonucunda gösterdiği ilk reaksiyon mekonyum yani dışkısını yapmasıdır. Bu durumun araştırılması için yapılması gereken işlem ise, amniyotomidir.

Amniyotomi işlemi nasıl yapılır?

Muayene aşamasında vajinal yolla plastikten yapılmış ucu kanca şeklindeki steril bir alet ile su kesesi açılır. Bu işlem sırasında anne adayı herhangi bir ağrı ya da acıya maruz kalmaz. Su kesesinin açılması ile vajinadan dışarıya doğru çıkan su, rahim kasılmalarını ve sancılarını başlatacaktır.

Amniyotominin risk faktörleri nelerdir?

Amniyotomi uygulanması gereken anne adaylarının öncelikle işlem için uygun olup olmadığını araştırılması gerekir. Su kesesinin tıbbi müdahale ile açılması için rahim ağzının belli bir açıklığa ulaşması ve bebeğin kafasının aşağıya doğru olması gerekir. Eğer bebeğin kafası yukarıda ise, amniyos kesesinim açılması ile beraber hızla dışarıya doğru çıkan sıvı ile plasentanın da rahim ağzından geçerek, dışarıya çıkmasına neden olur. Bu olası ihtimal kordon sarkması olarak ifade edilen çok riskli bir durumdur. Genellikle bu gibi durumlarda sezaryen ile doğum gerçekleştirilmektedir. Ayrıca amniyos zarının bebeği dış etkenlerden ve bakterilerden koruma özelliğine sahip olduğu da göz önünde bulundurularak, amniyotomi işleminin doğru karar olduğundan emin olunması gerekir.