Tüp bebekte kaç embriyo transfer edilir?’’ sorusunun yanıtı tüp bebek tedavisi hakkında 6 Mart 2010 tarihinde çıkan “Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik” isimli en son yönetmelikte yer almaktadır.

Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmeliğinde tüp bebek tedavisinde dikkat edilmesi gereken kurallar ve tüp bebek tedavisini uygulayan merkezlerin birtakım sorumlulukları düzenlenmiştir. İlgili bu yönetmelikte tüp bebek tedavisi ile ilgili yapılan önemli değişikliklerden birisi de tüp bebekte transfer edilecek embriyo sayısının sınırlandırılmasıdır. Tüp bebek tedavisinde transfer edilecek olan embriyonun sınırlandırma hedefi; öncelikle çoğul gebeliklerin gerçekleşmesinin önüne geçmektir. Çünkü tüp bebek tedavisinde kadının rahmine çok sayıda embriyo transfer edildiği takdirde çoğul gebeliğin gerçekleşme oranı yüksektir. Çoğul gebeliklerin gerçekleşmesinin istenmemesinin nedeni de erken doğum ve bebek ölümü gibi çok sayıda riski barındırmasıdır.

Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmeliğinde yer alan “tüp bebekte kaç embriyo transfer edilir?” sorusunun yanıtı ise şudur;

• 35 yaşın altındaki çiftlere ilk ve ikinci tüp bebek uygulamalarında yalnızca 1 embriyo transfer edilebilir. Üçüncü ve daha sonra uygulanan diğer tüp bebek tedavilerinde ise en fazla iki embriyo transfer edilebilir. Ancak esas olan birden fazla embriyo transfer edilmemesidir.
• 35 ya da daha ileri yaşta olan çiftlerde uygulanan tüp bebek tedavisinde de en fazla 2 tane embriyo transfer edilebilir.
• 3 ya da daha fazla sayıda embriyo transferine hiçbir koşulda onay verilmemektedir.

Embriyolar nasıl saklanır?

İlgili yönetmelikte sadece tüp bebek uygulamasında transfer edilecek olan embriyo sayısı belirlenmemiş yanı sıra tüp bebek tedavisinde fazla sayıda embriyo elde edildiği takdirde bu embriyoların saklanabileceği de belirtilmektedir.

Embriyoların saklanması işleminde çiftlerin her ikisinden de onay alınmalıdır. Ayrıca embriyo saklama işleminin de belli bir süresi vardır, bu sürede tıpkı transfer edilen embriyo sayıları gibi sınırlandırılmıştır. Embriyoların saklanma süresi en fazla 5 yıldır. 5 yıldan daha uzun süre embriyoların saklanması için Sağlık Bakanlığı’nın onayı gerekmektedir.

Yine yönetmeliğe göre embriyoların saklama sürecinde çiftler her yıl embriyonun saklanmasının devam edip etmeyeceği ile ilgili olarak taleplerini dilekçe ile bildirmek zorundadır.

Embriyo tercihi nasıl yapılır?

Transfer edilecek olan embriyonun tercihinde; kadın yaşı, embriyo kalitesi, uygulama sayısı ve dondurulacak embriyo varlığı kriterleri baz alınmaktadır. Tıp biliminde son yıllarda yararlanılan gelişmiş teknolojinin sayesinde embriyolar gelişimini inkübatörler içinde geçirmektedir ve inkübatörlerdeki kameraların desteği ile embriyoların gelişimi kayda alınarak kadının rahmine transfer edildiği takdirde gebeliği gerçekleştirmek adına en uygun olan embriyonun tercihi yapılmaktadır.

Embriyo transferinin ardından kadın normal aktivitelerine ne zaman döner?

Cinsel hayat ve egzersiz haricinde normal aktivitelere embriyo transferin yapılmasından iki gün sonra dönülebilir. Ancak kadının gebelik testi neticesine kadar yani embriyo transferinden sonra ortalama 10 ila 12 gün süresince yorucu faaliyetlerden uzak durması yarar sağlamaktadır.

Embriyo transferinin hangi gün yapılacağına nasıl karar verilir?

Embriyo transferinin yapılacağı güne karar verilirken; hastanın yaşı, embriyo sayısı ve kalitesi, önceki tedavileri ve neticeleri baz alınır. Embriyo transferinin tüm bu koşullar üzerinden değerlendirilerek 2’nci, 3’üncü veya 5’inci gün yapılmasına karar verilir.

Embriyo transferinin ardından ne yapmak gerekir? Embriyo transferinden kaç gün sonra test yapılabilir?

Embriyo transferi işleminin gerçekleştiği gün ve bir sonraki gün yatak istirahati uygundur. Uzun ve yorucu yolculuklar tavsiye edilmemektedir. Bol sıvı, yeşil sebze ve meyve tüketilmesi önerilmektedir. Embriyo transferi yapılan kadının ayakta ılık duş yapmasında bir sakınca söz konusu değildir. Ancak transfer ardından cinsel ilişkiden sakınılmalıdır. Tarif edilen ilaçlar da düzenli olarak alınmalı ve transfer ardından 10 ila 12 gün kanda gebelik testi yaptırılarak gebeliğin gerçekleşip, gerçekleşmediği neticesi alınmalıdır.

Embriyoların sonlandırılması ile ilgili karar hangi aşamada verilir?

Gebelik gerçekleştiğinde, doğal olarak çoğul gebeliklerde de embriyo tutunmayabilir. Bu durumla %20 oranında karşılaşılır. Ayrıca gebeliğin gerçekleştiği ilk 6 haftalık zaman diliminde yaşanır. Bu nedenle ilgili aşamaların geçmesini beklenir ve gebelikte 9. ve 10. haftaya girildiğinde selektif redüksiyon işlemi uygulanır.