–

Su hamileliği olarak da ifade edilen boş gebelikte, hamilelik kesesini meydana getiren zar ve plasenta oluşur, bu yapıların içinde bir bebek yoktur. Boş gebelik vakalarında hem idrarda hem de kanda gebelik testleri pozitif çıkar. Ancak boş gebelik tanısı, ultrason ortamında embriyo ve kalp atımları görülmesi gereken haftalarda kesenin boş olarak izlenmesi ile birlikte konur. Boş gebelik özellikle anne adayı için yıkıcı bir durumdur. Zira gebelik testlerinin pozitif çıkması anne adayları için çok özel ve önemli bir durumdur.

Boş gebelik olayı, hamileliklerin erken dönemlerinde tanısı konan bir durum olduğundan, eğer anne adayının ultrason muayenesine gitme imkanı varsa, erken dönemde de müdahale edilebilmektedir. Ancak ultrason muayenesi yapılmazsa, uzun süre anne adayı gerçek hamile olduğunu zannedebilir. Özellikle adet kanamaları düzensiz görülen kadınlarda, yumurtlamanın gerçekleşmesi beklenen tarihten daha sonra olmuş olabilme ihtimali durumunda boş gebelik vakalarına dikkat edilmelidir.

Boş gebelik neden olur?

Gebelik testi ile öğrenilen ve ultrason muayenesi olmayan gebeliklerin ilk 12 haftalık diliminde gerçekleşen düşüklerin yaklaşık % 50’sinin sebebi, boş gebeliklerdir. Bu sorunun nedeni ise, fetüste görülen kromozomsal anomalilerdir. Boş gebelik vakalarının büyük bir kısmında, vücut; hamileliği devam ettiremeyecek, sağlıklı bir bebek meydana getiremeyecek durumda olan anormal kromozomları fark eder. Bu bağlamda boş gebelik genellikle yanlış hücre bölünmesinden, yeterince kaliteli olmayan sperm ve yumurtanın birleşiminden ortaya çıkan sağlıksız embriyolardan kaynaklanmaktadır. Aslında boş gebelik her yaş grubundaki anne adaylarında görülebilmekle beraber, anne ve baba adayının yaşlarının ileri olduğu durumlarda, boş gebelik riski daha yüksektir. Bu bağlamda ileri yaş gebelikleriyle boş gebelik görülme oranları arasında doğru orantı vardır demek mümkündür. Çünkü boş gebeliğin sebebi olan yanlış hücre bölünmesi, kalitesiz sperm ve yumurtanın birleşimi sonucunda sağlıksız embriyoyu meydana getiriyor. Zaten yaş ilerledikçe de kadın ve erkeğin üreme hücreleri kalitesini, canlılığını yitiriyor.

Boş gebelik belirtileri nelerdir?

Normal hamileliğin ilk belirtileri, adet gecikmesi ya da yapılan gebelik testinin pozitif çıkması olur. Kadınların boş gebelik ya da normal gebeliklerde yaşadıkları hamilelik belirtilerinde belirgin bir değişiklik olmaz; klasik gebelik işaretleri olan baş dönmesi, mide bulantısı, halsizlik gibi işaretlerle gebelik kendisini hissettirir. Bazı hamileliklerin erken dönemlerinde ise, ilk hamilelik belirtilerinden sonra kasıklarda ağrı, kramp ya da damlama şeklinde kanama yaşanabilir. Bunların yaşanmasının ardından vücut, hamileliği sonlandırarak dışarı atar. Ancak kadınlar bunu normal adet kanamasından miktarı daha fazla olan kanama şeklinde görebilirler. Bunların yanında yolunda gitmeyen bazı hamileliklerde ise, aslında başlangıçta her şey normal gibi görünür. Şöyle ki, kanda hamilelik hormonu artmaya devam ediyor ve plasenta büyümeye devam ediyordur. Bu tarz vakalarda, daha çok 8. haftada yapılan ultrason muayenesi esnasında hamilelik kesesinin boş olduğu görülür ve boş gebelik tanısı konur.

Boş gebelik tekrarlar mı?

Önceki gebeliğinde boş gebelik sorunu yaşayan anne adayı tekrar hamile kaldığı zaman, boş gebelik ya da düşük yapma stresini biraz fazla yaşamaktadır. Ancak boş gebelik vakası, genel olarak nüks etme, tekrarlama eğilimi gösteren kromozomsal bir anomali durumu değildir. Baba ya da anne adayının buna sebep olan ekstra bir sorunu, kromozomsal bir problemi yoksa boş gebelikler bir kez olur ve çok az sayıda kadında birden çok kez tekrarlar. Tekrarlayan boş gebelik vakaları için en doğru çözüm IVF ( tüp bebek) olacaktır. Ancak unutulmamalıdır ki, bir anne adayı 2 veya 3 defa düşük ya da boş gebelik yaşamadan, özel kan ve genetik tahlilleri yaptırmasına gerek yoktur. Ancak bu konuda doktorun kanaati çok önemlidir, gerekli gördüğü takdirde yapılacaktır.

Boş gebelik nasıl sonlandırılır?

Gebelik testleri pozitif çıktığı halde, ultrason muayenesinde; hamilelik kesesinde bir bozulma, hastada vajinal kanama görülmesi durumunda boş gebelik kesesinin kendiliğinden düşme ihtimali çok yüksektir. İşte bu sebeple de böyle vakalar genellikle kürtaj işlemi yapılmadan takip altına alınabiliyor. Ancak kadının birden çok gebelik kaybı varsa, genetik araştırma yapılması planlanmışsa ya da vücut boş keseyi kendi kendine atamıyorsa, o zaman ilk tercih kürtaj olmalıdır.

Kadın bir düşük veya kürtaj yaşadıktan sonra, ortalama 1 ya da 1.5 ayın ardından tekrar adet kanaması olacaktır. Ancak kadın bir düşük yaşadıktan sonra, yeni bir hamilelik planlaması yapmak ve korunmayı bırakmak için ortalama 2 – 3 defa düzenli adet kanamasını geçirmeyi beklemesinde fayda vardır. Zira düşük vakasının ardından kadının vücudunun, hormonlarının, üreme sisteminin kendini toparlayabilmesi, eski sağlıklı haline dönebilmesi için en az 2 – 3 aylık bir dönem gerekir.

Boş gebelik tanısı nasıl gerçekleşir?

Gebelik testi yaptıran kadının kanında artan Beta HCG değerlerinin yükselmesi gebeliğe işarettir. Ancak bu gebeliğin normal gebelik, boş gebelik ya da başka anormal bir durum varlığı veya yokluğuna dair bir anlam ifade etmez. Zira plasenta bu hormonu, implantasyonun ardından üretir, dolayısıyla da boş gebelikte de Beta HCG değeri artmaya devam eder. Çünkü plasenta boş gebelik durumunda embriyo bulunmadığı halde, hızla büyümeye devam eder. Bu bağlamda kan ya da idrar testleri veya anne adayının hissedeceği başka bir durum değil, ancak ultrasonografi, boş gebelik tanısının konması için kesinlikle gereklidir. Normal bir hamileliğin 7. haftasında gerçekleşen ultrason muayenesinde gebelik kesesinin içinde embriyo görülür, kalp atışları duyulur. İşte 7. ve sonraki haftalarda ultrason muayenesinde hamilelik kesesinin içinde embriyonun görülmemesi, kalp atışlarının duyulamaması halinde boş gebelik tanısı netleştirir.

Boş gebelik tedavisi nasıl olur?

Boş gebelik vakalarında genellikle gebelik kendi kendine düşükle sonuçlanmaktadır. Bunun yanında rahim ağzının genişletilip hamilelik ürününün, uterusun dışına alınması işlemi olan dilatasyon ve kürtaj da yapılabilmektedir. Kürtaj esnasında toplanan materyaller, bulgular patoloji laboratuarına yollanır ve inceleme altına alınır. Patolojik olarak incelenen materyaller boş gebeliğin neden kaynaklandığı hakkında fikir verir ve sonraki gebeliklerin daha sağlıklı olabilmesi için önlem alınmasına olanak tanır.

Boş gebelik vakalarında Misoprostol gibi ilaçlar kullanılarak abort yaptırılması da, bir başka opsiyon olabilir. Fakat ilaç ile yapılan müdahaleler bazı durumlarda bir kaç gün sürebiliyor. Aynı zamanda ilaçla yapılan müdahalelerde kadın fazla kanama yaşayabiliyor ve yan etkilere maruz kalabiliyor.

Aslında boş gebelik durumunda uygulanacak her tedavi yöntemi kadın için ağrılı ve üzücü bir süreç olabiliyor. Bu dönem içinde kadının ağrı kesici ve doktor gerekli görürse sakinleştirici ilaçlar kullanması ile ağrının da duygusal yıkımın da biraz olsa kontrol altına alınması mümkün olabilir.

Boş gebelikten dolayı kürtaj yaptırmak zorunda kalan kadınlarda, kürtaj işleminden 1 – 2 hafta sonra tekrar yumurtlama oluyor ve 1 ay sonrasında ise kadın yeniden adet görüyor. Bu adet kanamasından sonraki dönemden itibaren, kadının tekrar hamile kalabilmesi için herhangi bir sakıncanın yoktur. Ancak genel olarak kürtaj sonrasında yeniden hamile kalmak için 2 – 3 ay beklenmesi önerilmektedir.