Korumasız cinsel ilişki sonucunda erkekten gelen spermin kadının yumurtalıklarından atılan yumurta hücresini döllemesiyle gebelik başlamaktadır. Döllenmiş yumurta, döllenmeden gebeliğin 8. haftasının sonuna kadar olan dönemde embriyo olarak adlandırılırken, 8. haftadan doğuma kadar olan dönemde fetüs olarak adlandırılır. Gebelikte embriyo, endometrium adı verilen rahim içi tabakaya yerleştiği andan itibaren ki; döllenmeden sonraki 5 – 6 gün içinde sonra rahim duvarına yerleşir, kadının kanında HCG (human chorionic gonadotropin) adı verilen gebelik hormonu salgılanmaya başlar. Bu gebelik hormonu, embriyoyu çevreleyen hücrelerce salgılanır. Kanda ve idrarda gebelik testleri yapılırken aslında bu hormonun düzeyi araştırılmaktadır, bu hormonun varlığı ya da yokluğu saptanır.

İdrarda ve kanda gebelik testi

Her şey yolunda gidip de gebelik ilerledikçe kanda giderek artan HCG, belli bir düzeyi aştıktan sonra idrarda da görülmeye başlar. İşte bu sürecin ardından idrarda gebelik testinin sonucu pozitif olur. Bu bağlamda kanda yapılan gebelik testi de kandaki HCG miktarını saptar. Dolayısıyla da kan testi, daha kadının adeti gecikmeden bile gebeliğin varlığı veya yokluğunu saptamaya olanak verir. Yine gebelik testi olarak kullanılan idrar testleri hiçbir zaman kan testinin güvenilirliğine ulaşamaz. Aynı düzlemde idrar testinde gebeliğin varlığı saptandığı zaman bu sonucun yanlış olma olasılığı düşüktür. Çünkü HCG değeri idrarda bile yükseldiyse gebelik kesindir. Fakat idrar testinin negatif çıkması durumunda erken gebelik olasılığı göz önüne alınarak bir süre sonra testin tekrarlanması gerekir. Zira çok erken dönemlerde, yani gebeliği daha yeni oluştuğu dönemlerde idrarda HCG değeri henüz fark edilir düzeyde yükselmediğinden, test gebeliği gösteremeyebilir. Bu durum kan testi için de geçerli olmakla birlikte, ihtimal çok düşüktür. Çünkü gebelik gerçekleşir gerçekleşmez kanda HCG değeri artmaya başlar.

Kanda bakılan HCG hormonu, idrar testinin saptayamadığı ya da ultrason ile görülemeyen gebeliklerin tespitinde güvenle kullanılır. Bunun yanında dış gebelik, düşük, mol gebeliği (üzüm gebeliği) gibi durumların teşhisinde ve takibinde de kanda gebelik testi önemli bir testtir.

Kanda ya da idrarda gebelik testi yapıldığında;

• Eğer sonuç negatifse, gebelik yoktur. Bu durumda bir sonraki adet zamanı beklenmeli ve olmazsa yeniden gebelik testi yapılmalıdır.
• Eğer sonuç pozitif ise, gebelik vardır. Bu durumda yakın bir zamanda doktora başvurmak gerekir.

İdrarda gebelik testi ilişkiden ne kadar sonra sonuç verir?

İdrarda ve kanda gebelik testi yapıldığında HCG hormonunun değerinin tespit edilmesi asıl amaçtır. Gebelik hormonu öncelikle kanda, ardından bir süre geçince de idrarda yükselmeye başlar. Bu bağlamda idrarda gebelik testi ilişkiden hemen sonraki günlerde sonuç, daha doğrusu doğru sonuç veremez. İdrar testinin doğru sonuç verebilmesi için genellikle adet gecikmesi olana kadar beklemek ve adet geciktikten sonra testi yapmak önerilir.

Bilindiği üzere idrarda gebelik testi gebeliğe bağlı oluşan HCG hormonunun; anne kanından idrara geçmesi sonucu idrarda saptanması mantığına dayanmaktadır. Gebelik ise kadının yumurtlama zamanına yakın günlerde girilen korumasız cinsel ilişkiyle oluşabilir. Bu bağlamda yumurtlama gününe yakın bir dönemde gerçekleşmiş bir ilişkiyle gebelik oluşsa bile bu gebeliğin rahme kadar ilerlemesi ve rahme yerleşmesi ortalama 6 – 10 gün sürmektedir. Gebelik rahme yerleştikten sonra gebelikten salgılanan HCG hormonu annenin kanına geçebilir ve kan testinde belirlenebilir. Hatta gebelik rahme yerleştikten sonra bu hormonun anne kanına ve oradan da annenin idrarına geçmesi de yine ekstradan birkaç gün gerektirebilir. Bütün bunlar göz önünde bulundurulduğunda kısacası yumurtlama zamanına yakın girilen bir ilişkiden sonra gebelik oluşması durumunda bu gebeliğe bağlı olarak salgılanan HCG hormonunun annenin idrarına geçmesi için neredeyse 15 gün kadar zaman geçmesi gerekir. Bu hesaplamalar doğrultusunda idrarda gebelik belirlemek için bir sonraki adet dönemini beklemek gerekliliği ortaya çıkıyor. Yani aslında eğer gebelik oluşmuşsa buna olarak adetin gecikmesi gerekiyor.

Tüm bunlar çerçevesinde gebelik oluşma şüphesi olan bir ilişkiye girilmişse, idrarda gebelik testi adet gecikmesi olduğunda yapılmalıdır. Eğer adet gecikmiş ve bu testte gebelik pozitif çıkmamışsa güvenilirliği arttırmak için 1 hafta sonra yeniden idrarda gebelik testi yapılmalıdır. Bu sayede ilk testte ortalama % 90 olan güvenirlik, ikinci test yapılırsa % 95’lere ulaşır.

İdrarda gebelik testinin pozitif, yani gebelik var göstermesi; negatif, yani gebelik yok göstermesine göre çok daha güvenilirdir. Ancak yine de her tür adet gecikmesinde test neyi gösterirse göstersin, bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı ve gebeliğin durumu net olarak anlaşılmalıdır. Zira gebelik testleri pozitif gösterse bile; bu normal bir gebelik olmayabilir, dış gebelik olabilir ya da bebekte her hangi bir sorun olabilir.

Ultrasonla gebelik tanısı

Kadının adeti bir hafta kadar geciktiğinde, yani gebelik 5 haftalık olduğunda vajinal ultrasonla gebelik kesesi görülebilir. Ancak gebeliği karın üzerinden bakılan ultrasonla görülebilmesi için gebeliğin en az 6 haftalık olması gerekiyor, yani adetin 2 hafta kadar gecikmesi gerekiyor.
Kanda yapılan gebelik testinde bakılan Beta HCG değeri 1500’e ulaştığında transvajinal ultrason ile gebelik kesesi görülebilmektedir. Beta HCG değeri 2000-3000’e ulaştığında ise karından yapılan ultrasonla gebelik kesesi görülebilir, bu değerin öncesinde ise karın üzerinden yapılan ultrasonda gebelik kesesinin görülmesi söz konusu değildir.
Gebelik testinin pozitif çıkması durumunda anne adayının gebe olduğundan kesin olarak bahsedilebilir. Ancak bu gebelik normal bir gebelik olmayabilir, rahim içinde yada dışında gelişmiş olabilir. İşte bu gibi gebeliğin rahim içinde olup olmadığı sadece ultrason muayenesi ile saptanabilir, idrar yada kan tahlilleri ile belirlenemez.

İdrarda gebelik (hamilelik) testinde silik çizgi görülmesi ne anlama gelir?

İdrarda gebelik testleri, gebelik hormonu olan Beta HCG’nin idrarda saptanması ile çalışır. İdrarda Beta HCG hormonu belli bir düzeyin üzerine (20 mU) çıkarsa gebelik testinde bu saptanır ve test aparatı üzerindeki çizgiler koyu renk olarak görülür. İdrar testine göre gebeliğin kesinlikle var olduğundan bahsedilebilmesi için 2 tane koyu renk çizgi belirmesi gerekir. Ancak gebelik testinde bulunan iki çizgiden birinin soluk renkte görülmesi gebeliğin çok erken dönemde olmasına bağlı olabilir. Yani gebelik var, fakat Beta HCG henüz idrarda tam olarak artmamış şeklinde yorumlanabilir. Bununla birlikte bu çizgilerden birinin soluk olması kimyasal gebelik gibi düşük ile alakalı durumlara işaret edebilir. Bu bağlamda ikinci çizginin silik görülmesi durumunda; hem sağlıklı hem de sorunlu, kimyasal düşük gibi bir durumla karşı karşıya kalınabilir, hatta gebelik hiç oluşmamış bile olabilir. Bu karmaşayı netleştirmek için 3-4 gün sonra yeniden test yapılması veya kanda gebelik testi yapılması daha doğru olur.

İdrarda yapılan gebelik testinde her iki çizginin de koyu renkli olduğu durumlarda genellikle hatalı bir sonuç beklenmez, kesinlikle gebelik vardır. Fakat bunun normal bir hamilelik mi, değil mi anlaşılması için doktor muayenesi gereklidir.

İdrarda gebelik testinde sadece tek çizgi görülmesi, ikinci çizginin hiç belli olmaması durumunda ya gebelik yoktur ya da test erken yapılmıştır. İdrar testleri adet gecikmesi olmadan ya da adet gecikmesi olduktan 1 – 2 gün sonra yapıldığında yanlış sonuç verebiliyor.