Sağlıklı bir vücut için sıvı tüketiminin önemi yadsınamaz. Gün içinde alınan sıvının büyük bir bölümü içme sularıyken, geri kalanı birkaç bardak çay, kahve, soğuk içecek ve sulu besinlerden gelmektedir. Sağlıklı bir metabolizma için gün içinde ortalama 2 litre su tüketilmesi uzmanların tavsiyesidir. Bunun dışında aşırıya kaçmamak üzere çay, kahve gibi diğer içecekler de tüketilir. Bu bağlamda günlük sıvı tüketiminin içinde bitki çayları da önemli bir yer kaplar.

Doğadaki her bir bitki sağlığa bir şekilde, bir açıdan katkı sağlar. Bitkilerin demlenmesiyle elde edilen bitki çayları da genel vücut sağlığına iyi gelebilmektedir. Ancak bitki çaylarını tüketmek için içeriğinde tam olarak ne olduğu ve vücutta nasıl bir etki göstereceği konusunda da bilgi sahibi olmak gerekiyor. Çok klasik hale gelen papatya, ıhlamur, adaçayı, kuşburnu çayı gibi bitki çaylarının dışındakileri bir uzmana danışmadan tüketmemekte fayda vardır. Zira tüketen pek çok kişide her hangi bir sağlık sorununa yol açmayan bitki çaylarının bazı kişilerde birtakım sorunlara sebep olması da mümkündür. Hele bir de gebelik, yaşlılık, çocukluk gibi kendi içinde farklı semptomlar, değişkenler barındıran dönemlerde olan kişilerin bitki çayı tüketimi konusunda ekstra özen göstermeleri önerilir.

Gebelikte bitki çayı

Gebelik dönemi, bir kadının ruhsal, fiziksel neredeyse tüm özelliklerinin değişim gösterdiği aşırı farklı ve hassas bir dönemdir. Dolayısıyla da genel geçerli sağlıklı beslenme kuralları haricinde gebelikte yiyip içilen her bir maddenin doktor onayından geçmiş olması önem taşımaktadır. Gebelikte bitki çayı tüketimi de aynı bu bağlamda dikkat edilmesi gereken bir husustur. Zira bazı bitki çayları gebelikte anne adayının ruhsal ve fiziksel sağlığını yükselten, iyi gelen özellikteyken, bazıları gebelik için çok zararlı olabilir. Özellikle de aktarlardan sade bitki olarak alınan değil de, marketlerden paket halinde alınan bitki çaylarının içinde pek çok farklı madde olabileceği için gebelikte kesinlikle tercih edilmemelidir. Bazı paket bitki çaylarının içeriğinde ilaçlarda kullanılan etken maddeler bile yer alabilmektedir ki bu da gebelik için çok büyük risk barındırmaktadır.

Hamilelikte bitki çayı zararlı mıdır?

Gebelikte kontrollü tüketildiğinde faydalı olabilecek bitki çayları vardır. Ancak anne adaylarının asla tüketmemesi gereken bitki çayları da bulunmaktadır. Çünkü bazı bitki çayların özünde yer alan birtakım etken maddeler; gebelik şikayetlerinin artmasına, rahimdeki bebeğin zihinsel ve fiziksel gelişiminin engellenmesine, erken doğuma, düşüğe ve ölü doğuma bile sebep olabiliyor. Bu bakımdan gebelik döneminde anne adayları içeriğini bilmediği, doktora danışıp onay almadığı hiç bir bitki ve bitki çayını tüketmemeliler.

Gebelik döneminde hangi bitki çaylarının tüketilmesi önerilmez?

Son yıllarda sağlıklı beslenme, fit bir görünüme sahip olma ve gebelik söz konusu olduğunda ise en az kilo ile doğuma gidebilme trendi hakim olmuş durumdadır. Bunun için de doğal yaşam ve beslenme, özellikle de çok çeşitli bitki çaylarından gün içinde birkaç tane tüketme eğilimi var. Ancak yukarıda da açıklandığı üzere gebelikte yediğine, içtiğine çok dikkat etmek gerekiyor. Bu bakımdan da gebelikte bitki çayı tüketirken aynı özen gösterilmeli, doktora danışmadan hiçbir bitki çayı tüketilmemelidir.

Gebelik dışındaki dönemlerde bolca tüketilen pek çok bitki çayı gebelikte zararlı olduğu için kesinlikle yasaktır. Bazı bitki çayları anne adayına, bazıları da hem anne adayına hem de bebeğe zararlı olduğu için tüketilmesi uygun bulunmamaktadır.

Gebelikte; adaçayı, sinameki, fesleğen, keten tohumu, ahududu çayların tüketilmesi ve özellikle de sık sık tüketilmesi durumunda düşük olacağına dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Bununla birlikte gebelikte zararlı olduğu bilinen bu çayların kanamanın oluşmasına, rahim içi sancıların artması, erken doğum yaşanma riskini arttırdığı da bilinmektedir. Bu bağlamda özellikle ahududu çayının erken doğuma sebep olduğu yüzyıllar öncesinden denenerek keşfedilmiştir.  Çok eski çağlarda doğum gecikince anne adayına ahududu çayı içmesi tavsiye edilirmiş.

Gebelikte tüketildiğinde erken doğuma sebep olabildiği bilinen; fesleğen, biberiye, lavanta, yaban mersini, sarı kantaron, melisa yaprağı, kediotu, oğul otu, aleo vera, karahindiba gibi bitkilerin çayları da gebelikte tüketilmemelidir. Bu çayların içilmesi durumunda kanama ve düşük olma riski de çok yüksek olduğu için hamilelik süreci boyunca bu tür bitki çaylarını tüketmekten uzak durmak önerilir.

Gebelik boyunca, hatta gebelik planlandığı andan itibaren uzak durulması gereken bitki çayları arasında aslında tedavi edici özelliği de bulunan kava ve sarı kantaron bitkileri bulunmaktadır. Bunun yanında karayılan otu da kadında menstural döngüyü (adet kanamasını) destekleyici özellik gösterdiği için sakıncalı olabilir.

Hamilelikte zararlı olan bitki çayları

• Aleo vera
• Karanfil
• Sarı Çiğdem
• Kimyon
• Lavanta
• Fesleğen
• Ökseotu
• Kekik yağı
• Sinameki
• Safran
• Maydanoz
• Akçaağaç
• Melekotu
• Yasemin
• Kanotu
• Aslan kulağı
• Pamuk kökü
• Dong quai
• Koyungözü
• Kırlangıç otu
• Ardıç ve ardıç yağı
• Ökseotu
• Sedefotu
• Kafuriye
• Yabani yer elması
• Solucan otu
• Adasoğanı
• Eşekkulağı, karakafes
• Pamuk kökü
• Yarpuz
• Kınakına
• Yalancı Ginseng

Gebelikte faydalı olan bitki çayları hangileridir?

Gebelik döneminde anne adayının vücudunun sıvı ihtiyacı artar. Gebelik öncesindeki kadar siyah çay ve kahve de tüketemeyen anne adayları faydalı olan bazı bitki çaylarından içebilirler. Kesinlikle 1, en fazla 2 fincanı geçmemek şartıyla gebelikte faydalı olan bitki çayları tüketilebilir. Bu bağlamda zencefil, ıhlamur, ısırgan otu, papatya, rezene, kuşburnu çayları gebelikte güvenle içilebilir. Zencefil çayı gebelikte mide bulantısı ve hazımsızlığı hafifletebilir. Rezene çayı; anne adayının sıvı ihtiyaçlarını azaltır ve rahatlatır. Papatya, rezene, ısırgan otu çayları da doğum sonrası lohusalık döneminde anne sütünü arttırmak için tercih edilir. Hamilelikte en sık tüketilen bitki çayları arasında ahududu yer alır. Melisa gibi rahatlatıcı özelliği olduğu bilinen bitkilerin çayları anne adayları için önerilmektedir. Alman papatyasından demlenen çay anne adayının sindirim sistemine, nane çayı ise bağırsak rahatsızlıklarına çok iyi gelmektedir. Gebelikte taze zencefil çayı anne adayının mide bulantısını geçirmekte etkili olmakla birlikte, kurutulmuş zencefil çayı gebelikte önerilmez. Ancak yeniden altını çizmekte fayda var ki, gebelikte bu bitki çayları da günde 2 fincandan fazla tüketilmemeli ce sabah bekleyip ilerleyen saatlerde içmek değil, içmeden hemen kısa süre içinde tüketmek en doğru ve sağlıklı olandır.

Gebelik döneminde sıvı tüketimi

Gebelik döneminde ve gebelik dışındaki tüm yaşam için sıvı tüketimi konusundaki tek ve en net gerçek; en sağlıklı sıvının içme suyu olduğu yönündedir. Bu bakımdan sıvı konusunda ilk olarak tercih edilmesi gereken sudur. Bununla birlikte süt, ayran da çok faydalı, taze sıkılmış meyve suları ise günde 1, 2 bardaktan fazla olmadığı sürece güvenle tüketilebilir.

Özellikle gençlerin ve sporcuların sıklıkla tükettikleri, son dönemlerde oldukça popüler olan enerji içecekleri ise asla tüketilmemelidir. Zira enerji içecekleri, vücuttaki şeker oranını düşürmekte, doğal dengeyi bozmaktadır.

Gebelikte alkol alınmasının her hangi bir mantıklı yanı ya da doğal karşılanabilir bir açıklaması zaten olamaz. Zira çok küçük miktarlarda bile olsa gebelikte alkol almak bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimini yavaşlatmak, hatta onu anne karnında öldürmek anlamına gelebilir.

Hamilelikte çay ve kahve tüketimi konusunda ise çok net bir kısıtlama olmamakla birlikte günde toplam 2 -3 fincanı geçmemek önerilir. Çay çok demli olmamalı, kahve çok yoğun olmamalı ve önerilen doz aşılmamalıdır.