Hamilelik süreci anne adayının her açıdan birtakım zorluklar, sorunlar yaşayabildiği bir dönemdir. Hamileliğin başından itibaren özellikle de hormonların etkisiyle çok fazla değişiklik yaşanır. Hamilelikte anne adaylarında fizyolojik, biyolojik, metabolik ve psikolojik olarak pek çok değişiklik ortaya çıkar. Yaşanan bu değişiklere vücudun alışması ise biraz zor olur. Bu sürecin daha rahat ve sorunsuz geçmesi içinse birtakım önlemlerin alınması gerekir. Aksi halde hamilelik döneminde anne adayının yaşam kalitesi düşer, sorunlarla baş etmek zorlaşır. Neredeyse her anne adayının yaşadığı bu değişikliklerden en yaygın olanları ise sindirim ve bağırsak problemleridir. Bu sorunlar kabızlık, ishal, mide yanması, reflü, idrar yolları sorunları, mesane ve bağırsak problemleridir. Hamilelikteki sindirim ve bağırsak problemlerini bilmek, bunlarla nasıl başa çıkılabileceği hakkında fikir sahibi olmak bu sürecin çok daha rahat ve sağlıklı geçmesini sağlayacaktır.

Hamilelikte reflü nedir, neden olur?

Reflü, pek çok kişinin yaşadığı, ama en çok da gebelikte yaşanan bir sorundur. Hamilelik döneminde yaşanan ve anne adaylarını çok zorlayan reflü, hormon salgılarının artışından kaynaklanmaktadır. Hamilelikte salgılanan hormonlar, bebeğin büyümesiyle anne rahminin genişlemesine ve mide içinde bulunan sıvıların yemek borusuna doğru itilmesine neden olmaktadır. İşte bu sıvıların yemek borusuna itilmesiyle birlikte anne adayları yemek borusunda yanma hissetmekteler. Bununla birlikte anne adaylarının bu süreçte hızlı kilo almaları, baharatlı yiyecekler, fazla kahve ve çay tüketimi, çok yağlı gıdalar tüketmesi, alkol ve sigara kullanımı ile de reflü ortaya çıkabilmekte ve şiddetlenebilmektedir. Ancak bu gibi faktörlerin en aza indirilmesi için alınan önlemlerle hamilelikte reflü hafifletilebilir.

Hamilelikte mide ülseri nedir, neden olur?

Mide ülseri normalde zaten toplumda sıkça görülen rahatsızlıklardan birisidir. Hamilelikte yaşanan mide ülseri ise “peptik ülser” olarak adlandırılır. Anne adayının yine baharatlı ve yağlı gıdalar tüketmesi veya sigara kullanması mide ülserine sebep olabilmekte, var olan mide ülserini şiddetlendirebilmektedir. Bu bakımdan hamilelik döneminde bu tarz besinlerden ve özellikle de sigaradan uzak durarak mide ülserini önlemek mümkün olabilir.

Hamilelikte şişkinlik nedir, neden olur?

Hemen herkes zaman zaman şişkinlik sorunu yaşar. Hamilelikte daha sık yaşanan şişkinlik de tıpkı diğer sorunlar gibi rahmin her geçen gün genişlemesi ve bağırsakların işlevlerini tam anlamıyla yerine getirememesi sonucunda meydana gelir. Bu şişkinliğin önlenmemesi ve şiddetle devam etmesi durumunda gaz, hazımsızlık ve kabızlık sorunları da ortaya çıkabilir. Ancak doğru ve dengeli beslenme, yeterli sıvı tüketimi ile şişkinlik önlenebilir.

Hamilelikte kabızlık nedir, neden olur?

Hamilelikte sindirim sisteminin fonksiyonları yavaşlamaktadır. Özellikle de hamilelik hormonlarının artmasına bağlı olarak hamilelikte kabızlık çok daha sık yaşanabilmektedir. Salınımı artan hormonlar ve büyüyen bebek rahmin büyümesine neden olarak bağırsakta baskı oluşturur ve fonksiyonlarını yavaşlatır. Ancak beslenme programına lifli sebze ve meyvelerin, sıvı gıdaların fazlaca tüketilmesi ve sindirim sistemini destekleyecek bir beslenme alışkanlığı edinilmesi ile hamilelikte kabızlık önlenebilir.

Hamilelikte ishal nedir, neden olur?

Hamilelik döneminde sindirim sorunları çok sık yaşanmakla birlikte ishalden çok kabızlık yaşanmaktadır. Bu süreçte ishal sorunu çok daha nadiren görülmektedir. Ancak anne adayının hızlı bozulma eğiliminde olan gıdalar tüketmesi ya da sağlıksız içecekler içmesiyle kısa süreli ishal yaşanabilir. Sağlıksız gıdalar tüketildiğinde bunlarda var olan zararlı bakterilere, vücut reaksiyon gösterdiği için ishal olabilir. Fakat doktor önerisiyle daha sağlıklı bir beslenme programı sayesinde ishal kısa sürede geçer.

Hamilelikte hemoroit nedir, neden olur?

Hemoroit, genellikle kişinin sindirim sorunları yaşaması, dışkı yapmakta zorlanması durumunda uzun süreli kabızlık sonucunda ortaya çıkmaktadır. İşte aynı şekilde hamilelik döneminde yaşanan sindirim sorunları arasında en sık görülenlerden birisi hemoroittir. Anne adayının dışkısında kan görmesi, makatta acı hissetmesi, dışkılama sırasında ağrı hissetmesi gibi durumlarda hemoroitten şüphe edilmelidir. Yine hamilelik sürecinde büyüyen rahmin, mide ve bağırsaklara baskı yapmasıyla birlikte doku zayıflığı meydana gelir ve hemoroit oluşabilir. Anne adayı bu tür bir sorundan şüphe ettiğinde vakit kaybetmeden doktora başvurmalı ve sindirim sisteminin fonksiyonlarını destekleyen bir beslenme programı izlemelidir.

Hamilelikte hazımsızlık nedir, neden olur?

Hazımsızlık, kişinin tükettiği besinlerin sindirim sistemi tarafından yeterince doğru şekilde hazmedilememesi, işlenememesi dolayısıyla ortaya çıkmaktadır. Hamilelik döneminde de anne adaylarının yaklaşık % 80’i hazımsızlık sorunu yaşamaktalar. Çünkü hamilelik döneminde salgılanan hormonlar tüm vücutta olduğu gibi sindirim organlarında da birtakım değişikliklere sebep olmaktadır. En çok da mide ve bağırsaklardaki değişimler; şişkinlik, ağrı ve bulantı gibi semptomlarla hazımsızlığı gösterir. Yine hazımsızlığın önlenebilmesi için de sindirim sisteminin fonksiyonlarını kolaylaştırıcı bir beslenme programı izlenmelidir.

Hamilelikte ürolojik sorunlar

Her anne adayı hamilelik döneminde ürolojik sorunlar yaşayabilmektedir. Anne adayları böbrek fonksiyonlarında bozulmadan idrar yolları enfeksiyonlarına kadar çok sayıda ürolojik sorunlar yaşar.

Hamilelik sırasında anne adayının böbrek kitlesinde artış olur, böbrek uzunluğu artar. Damar ve bağ dokusu hacmindeki artışa bağlı olarak gelişen bu durum birtakım sorunlara sebep olabilir. Öncelikle hamileliğin ilk 3 ayında dönemde böbrek fonksiyonu % 50 artar ve hamileliğin sonuna kadar böbrekler normalden fazla çalışır. Bu sırada böbreğin süzdüğü idrar ve böbreğe gelen kan akımında da artış olur. Bundan dolayı da anne adayının idrar çıkışı artar ve idrar ile birlikte atılan protein de artar.

Hamilelik döneminde artan progesteron hormonunun etkisi ile anne adayının toplayıcı sistemleri genişler, üreterlerin peristaltik hareketlerinde azalma olur. Fizyolojik olan bu genişleme, hamileliğin 26 ve 28. haftalarında yaklaşık % 90’a ulaşır. Yani hamilelikte progesteron hormonun etkisi ile mesanenin kapasitesinde artış olur. Her geçen gün genişleyen rahim de mesaneyi öne ve yukarıya doğru iter. Bu sebeple mesanenin iç tabakası kırmızı renk alır ve hatta dokunulduğunda kanayacak hale gelir. Bundan dolayı da anne adayları sırt ağrısı, kasık ağrısı, sık idrara çıkma, bulantı ve kusma gibi şikayetler yaşar.

Anne adaylarının en sık yaşadığı sorunlardan birisi de idrar yolları enfeksiyonudur. Hamilelerin yaklaşık % 8’inde idrar yolu enfeksiyonları olur ve düzenli kontrol, doktor önerilerine uyulması ile sorun tedavi edilir. İdrar yolları enfeksiyonları dolayısıyla anne adayları böbrek taşları, idrar kaçırma, böbreklerde genişleme ve hatta erken doğum gibi sorunlar yaşayabilirler. Ayrıca erken dönemde teşhis edilmeyene ve tedaviye başlanmayan vakalarda bu sorun böbreklere zarar verebilir. Bu bakımdan çok önemli bir sorundur.

Hamilelik döneminde sindirim, mesane ve bağırsak problemleri nasıl önlenebilir?

• Her gün düzenli olarak 2 – 2 buçuk litre su içilmeli,
• Sıvı ağırlıklı beslenmeye özen gösterilmeli,
• Gebeliği takip eden doktorun da onayıyla sindirim sistemini destekleyici egzersizler düzenli olarak yapılmalı,
• Aşırı acılı, baharatlı ve yağlı gıdalardan uzak durulmalı,
• Sindirim sisteminin fonksiyonlarını destekleyici probiyotik ağırlıklı gıdalar alınmalı,
• Çay ve kahve kontrollü tüketilmeli, günde 2 fincanı geçmemeli,
• Sık sık ve küçük porsiyonlar halinde beslenmeye özen gösterilmeli,
• Kızartılmış besinler, tuzlu, yağlı, ağır soslar, gazlı içecekler, şekerli tahıllardan uzak durulmalı,
• Sindirim sistemiyle ilgili yaşanan sorunlarda vakit kaybetmeden gebeliği takip eden doktora danışılmalıdır.