Hamilelik döneminde halsizlik, en sık karşılaşılan sorunlardan birisidir ve tüm hamileler halsizlikten muzdariptir. Bu sorun gebeliğin doğal bir rutini olmakla birlikte pek çok sebepten kaynaklanıyor olabilir. Gebelikte değişen hormon dengesi ve alınan kiloların doğal bir sonucu olan ellerin, ayakların şişmesi veya parmaklarda hissizlik veya bel ağrıları fiziksel etkiler bu halsizliğe sebep olabilir. Gebeliğin ilk aylarında başlayan halsizlik, ilerleyen aylarda çoğu zaman daha yoğun bir şekilde hissedilir.

Gebelikte yaşanan bu halsizlik genellikle anne adaylarını gebeliğin seyrinde her hangi bir sorun olup olmadığı konusunda endişelendirir. Ancak çoğunlukla halsizlik, hamileliğin doğal bir sonucudur.

Hamilelikte anne adayının yaşadığı ruhsal, fiziksel ve hormonsal değişimler bu süreci zorlaştırmakta ve özellikle de halsizlik, anne adayının yaşam konforunu olumsuz etkilemektedir. Anne adayının vücudunun bu yepyeni sürece adapte olması elbette kolay olmayacaktır. Ancak her gebelikte bu tür sorunların yaşandığı gerçeği de unutulmamalıdır.

Gebelikte halsizlik neden olur?

Hamilelikte yaşanan halsizliğe sebep olan çok çeşitli sebepler bulunmakla birlikte, bunlar genellikle belirli hastalıklar ya da saptanmış semptomlar değildir. Bu sebepler rutin bir gebelikte görülen çok daha basit şeylerdir. Gebelikte halsizlik aslında anne adayının vücudunun hamileliğe karşı verdiği tepkiler vücudu yormaktadır. Bu sorun da halsizlik olarak geri dönüş yapar. Tıpkı her hamileliğin ilk aylarında bulantı ve kusmanın çok sık görülmesi gibi, halsizlik de rutin olarak yaşanır.

İşte bu gebelik bulantıları ve kusmalar da vücudu halsiz düşürecek, anne adayı halsiz hissedecektir. Yemek kokularından, parfümlerden, değişik kokulardan sürekli midesi bulanan anne adayları yeterince beslenmez, enerji alamaz ve halsiz hisseder.

Hamilelik dönemi gözle görülür bir kilo alımından dolayı sadece fiziksel bir süreç olarak değerlendirilmemeli, psikolojik etkilerinin yarattığı çöküntü de kadında bazı fiziksel tepkilere yol açacaktır. Özellikle de gebeliğin sağlıklı bir şekilde devam edip etmeyeceği, doğumdan sonra bebeğe iyi bakıp bakamayacağı konusunda anne adayının yaşadığı tedirginlikler de anne adayının kendini kötü hissedip halsiz düşmesine sebep olabilir.

Tüm bunları toparladığımızda hamilelikte halsizliğe neden olabilecek sebepler; anemi, stres, depresyon, uyku bozukluğu, uyku da nefes alamama, aşırı kilo almak, hareketsiz bir yaşama sahip olmak, diyabet, guatr, vitamin ve mineral eksikliği ve yeme bozuklukları olarak sıralanabilir. İşte bu sebepler anne adayının yaşam koşullarına göre daha da artabilmektedir.

Hamilelikte halsizlik belirtileri nelerdir?

Halsizlik sözcüğünün anlamı, kişinin her hangi bir işi ya da bir etkinliği yapacak enerjisinin olmamasıdır. Gebelikte kadının vücudu zaten ağırlaşır, hormonların değişimi normal yaşamı zora sokar, bir de ekstra halsizlik durumunda anne adayı sosyal hayatından, normal düzeninden uzaklaşır, gebelik çok daha zor bir süreç haline gelir. Bu tür bir durumda kesinlikle doktora danışılmalı ve bir uzmandan yardım alınmalıdır. Bu bağlamda gebelikte halsizlik belirtileri;

• Sürekli uyuma isteği,
• Günlük basit etkinliklerden bile yorulma,
• Kalabalık ortamlarda baş ağrısı,
• Terleme,
• Dışarı çıkmak istememe, sosyal hayattan uzaklaşma şeklinde sıralanabilir.

Hamilelikte halsizlik için ne yapmalı?

Hamilelik 9 aylık uzun bir süreçtir. Bu süreçte kadının geçireceği 9 ayın daha rahat ve konforlu geçmesi için yaşanan bu halsizlik hissinin azaltılması için önlemler alınması çok önemlidir. Kadınların gebelikte kendisini biraz halsiz hissetmesi normal karşılanmakla birlikte, bu sorunun kadının yaşamını çok zorlaması durumunda mutlaka doktora danışılmalıdır. Gebelikte halsizliğin fiziksel ve ruhsal çok farklı sebepleri olabilir.

• Anne adayı beslenme programında yeterince demir almıyorsa, demir eksikliği yani anemi sorunu yaşar. Gebelikte demir eksikliği halsizliğe sebep olur. Böyle bir sorunun tespit edilmesi durumunda doktorun önerisiyle demir takviyesi alınmalıdır.
• Anne adayları gebelik dönemlerinde ihtiyaçlarını karşılayacak bir beslenme programı uygulamalılar, vitamin, mineral ve sağlıklı elementler bakımından zengin beslenmeliler. Aksi halde enerji kaybı ve halsizlik kaçınılmaz olacaktır.
• Gebelikten kaynaklı olarak ağırlaşan vücudun kesinlikle düzenli egzersize ihtiyacı vardır. Aksine gebelikte tamamen hareketsiz bir yaşam sürmek, kadının halsizlik hissini tetikler. Bu bakımdan hem kasların güçlenmesi hem de enerjik hissetmek için egzersiz ve özellikle de her gün düzenli olarak yürüyüşe ihtiyaç vardır. Düzenli yapılan yürüyüşler sayesinde anne adayı hem aldığı kiloları dengede tutar hem de halsizliği önler.
• Gebelik döneminde anne adayının halsiz hissetmesinin bir sebebi de keyifsiz olmasıdır. Bu dönemde anne adayının kendi ilgi alanına göre çeşitli kitaplar okuması, eşiyle küçük seyahatlere çıkması, dışarıda sosyal hayata karışması onu daha keyifli ve enerjik hale getirecektir.
• Hamilelik sürecinde anne adayı gebelik öncesindeki yoğun iş temposuna devam edemez, özellikle de fiziksel güç gerektiren işlerde çalışamaz. Bu süreçte anne adayı, yoğun iş temposundan uzaklaşmalı ve kendini rahat, huzurlu hissettirecek şekilde daha sakin bir ortamda çalışmalıdır. Bu sayede daha keyifli, rahat ve dinç olabilecektir.
• Gebelikte anne adayının besin ihtiyaçlarının arttığından, bebeğin anneden beslenmesi dolayısıyla daha fazla vitamine, minerale ve faydalı elemente ihtiyaç duyulduğundan bahsettik. Bu bağlamda anne adayının daha sağlıklı bir gebelik geçirebilmesi için su tüketimi de çok büyük önem arz eder. İşte bunun için anne adayının gebelik boyunca çok su içmesi, özellikle de yaz aylarında gebe olanların su ihtiyaçlarını tam olarak karşılayabilmek için çok su içmesi önerilir. Zira vücudun susuz kalması da gebelikte halsizliğe sebep olmaktadır. Hem vücudun daha fazla su kaybetmesi hem de gebeliğin doğası gereği su ihtiyacı artmaktadır.
• Halsizlik durumunda ilk olarak akla çay, kahve, enerji içeceği gibi uyandırıcı içecekler gelir. Ancak gebelikte bu içeceklerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Doktorlar gebelikte çay ve kahveye günde 1 – 2 fincan olmak kaydıyla izin verirken, enerji içeceği gibi hazır içeceklere ise asla izin vermemekteler. Bu bakımdan kesinlikle tüketimi düşünülmemeli, daha çok su içerek ve taze sebze, meyve ağırlıklı beslenerek enerji kazanmak amaçlanmalıdır.
• Gebelikte demir, vitaminler, diğer mineraller ve gerekli her bir madde için aslında takviyeler bulunmaktadır. Ancak takviyelerden önce kesinlikle bu yararlı maddelerin doğal kaynakları düşünülmeli, ihtiyaçlar bu şekilde karşılanmalıdır. Anne adayı yeterince sağlıklı beslenmeye çalıştığı halde yeterli gelmiyorsa da, doktorun önerisi ve reçetesi ile takviyeler alınabilmektedir.
• Gebelikte yaşanan halsizliği bir sebebi de vücudun fazla yorulması olabilir. Kendi normal yaşamında yoğun çalışmaya, hem ev işleri hem diğer çocuk ya da çocuklar hem de mesleğini layıkıyla yapmaya alışkın olan anne adayları gebelikte de bunun devam ettirmeye çalışarak yanılgıya düşerler. Zira gebelik döneminde normalden çok daha fazla dinlenmeye, kendine zaman ayırmaya ihtiyaç vardır. Bu bağlamda anne adayı fırsat buldukça dinlemeli, işte ya da evde saatte bir mola vermeyi alışkanlık haline getirmeli, özellikle de akşamları normalden daha erken yatmaya özen göstermelidir.
• Her anne adayının gebelik döneminde aldığı kilo farklı olmakla birlikte gebeliğe normal kilo ile başlayan kadınların gebelik boyunca ortalama 9- 15 kilo arasında almaları normal olarak kabul edilir. Bu dönemde gereğinden fazla kalorili beslenen, önerildiği gibi egzersiz yapmayan kadınlar gereğinden fazla kilo alırlar. Hal böyle olunca da halsizlik, bitkinlik de kaçınılmaz olur. Bunun önüne geçmenin yolu da karbonhidrat, kalori bakımından değil, vitamin, mineral ve protein bakımından zengin beslenmektir.