Tüp bebek tedavi sistemleri ile çocuk sahibi olmak isteyen eşlerin en fazla bilmek istediği konulardan birisi, elbette ki tüp bebek haklarıdır. Tüp bebek tedavisinde ki uygun olan yaş sınırı, kimler tüp bebek tedavisine başvurabilir, sigorta tüp bebek tedavisinde ortaya çıkan maliyetlerinin ne kadarını karşılıyor gibi soruların cevaplarını, bu yazıda öğreneceğiz.
Uzun zamandan beri uygulanan tüp bebek tedavisinde SGK, en fazla 2 adet tüp bebek denemesinin ilaç ve tedavi masraflarını karşılıyordu. Yeni gelen tüp bebek yasası ile bu sayı 3’e çıkartıldı. Yeni tüp bebek yasasının yürürlüğe girmesinin ardından, 3 denemeye kadar olan masrafları Sosyal Güvenlik Kurumu karşılayacak. Ancak devletin sağlamış olduğu destek ile yapılan bu tedavi karşılığında eşlerin, her bir deneme için yalnızca 300 TL ile 400 TL arasında bir ücret ödemesi gerekmektedir. Ancak işin aslına bakıldığı zaman, bu ücret yapılmakta olan tüp bebek maliyetlerinin, gerçek maliyeti göz önüne alındığında çok cüzi bir rakam olduğu ifade edilmektedir.
Torba yasası sayesinde, el atılan yeni düzenlemeler ile 2. defa evlilik yapmış olan ve ikinci evliliğinden de çocuk sahibi olmayı isteyen eşler için de, tüp bebek tedavisi uygulanmasının önünün açıldığı vurgulandı. İlk evliliklerinden de çocuğu olan eşler, 2. Evliliklerinden de çocukları olmasını istemeleri halinde, SGK “ zaten ilk evliliklerinizden çocuğunuz var “ diyerek, 2. evliliklerin tüp bebek maliyetlerine yardımcı olmuyordu. Yapılan yeni düzenleme sayesinde, eşler yeni yaptıkları evliliklerinde de çocuk sahibi olamadıklarında, tüp bebek tedavisini devletin yardımı ile uygulayabilecekler. Bu düzenlemeler ile beraber, SGK kapsamında tüp bebek ile tedavi yaşı, 28 ile 38 yaş arasında olduğu da belirlendi.
Yeni yapılan uygulamada, yönetmelik ile kadınların üremesinin koruma altına alınmasından söz edildi. Az miktarda yumurtalık rezervine sahip olan, daha önceleri çocuk doğurmamış olmaları ile beraber, kadınların aynı zamanda evli olmaları şartını gözetmeksizin, yumurta hücrelerini veya yumurtalık dokularını dondurarak, saklanabileceklerinin mümkün olduğu belirtildi.
Eskiden yapılmakta olan tüp bebek tedavisinde ki yaş sınırı, en fazla 39 olarak kabul edilmişti. Ancak SGK, yeni aldığı yönetmelik ile bu sınıra da el atmış oldu. Yeni çıkarılan tüp bebek yasasında, bundan sonra ki yaş sınırı artık 43 arak düzenlendi.
Yürürlüğe yeni giren yasa ile bundan sonra çiftlerin ilk 3 tüp bebek denemesine, devlet kendisi yardımcı olacak. Bu tedavi yöntemi sayesinde, devletin tüp bebek deneme sayısını 2 den 3 e çıkartması ile maddi durumu tedavinin maliyetlerini karşılayama yetmeyen, ancak tam anlamı ile aile olmayı isteyen eşlerin, çocuk sahibi olabilmesi için artık bir şansları daha var.
Tüp bebek tedavisi uygulamalarında, devletin gerekli olan kurumlara vermiş olduğu ücret, 1200 TL civarında. Bu uygulamayı yaptırmak isteyen eşlerden de devlet desteğinin % 30 civarına kadar ek ücret alındığını göz önünde bulundurursak, SGK kapsamında uygulanmakta olan tüp bebek tedavisi için eşler, kendi ceplerinden en fazla 400 TL civarında bir ödeme gerçekleştirecek. Yaklaşık olarak bir tüp bebek tedavisinin maliyeti, aşağı yukarı 1600 TL civarındadır.
Türkiye’de tüp bebek tedavisi yaptıran eşlerin yalnızca % 40 ının, ilk tüp bebek uygulamasında başarı elde ettiğini göz önüne alırsak, maddi imkanı yeterli olmayan eşlerin, devletin yardımı olmadan bu uygulamayı yaptırmalarının ne kadar zor olduğu ortadadır. Burada özellikle yapılan, ilk 2 denemesinde başarı elde edemeyip, maddi imkansızlıklar sebebinden dolayı da tedavisini yarı da bırakmak zorunda kalmış eşler için, fazlası ile büyük bir şans ve umut ışığı olmaktadır.
Genel Sağlık Sigortası, yeni yapılan sisteme göre, Bağ-Kur ile Emekli Sandığı bulunan kişiler ile beraber, Yeşil Kartı bulunanların da, tüp bebek tedavisi için özel sağlık merkezlerine başvurabileceğini ifade etti. SSK’lıların ise, yalnızca kamu sağlık kurumlarından faydalanacağı özellikle vurgulandı.
Yeni uygulamaya giren sistem ile beraber, kamu ile özel ayrımının ortadan kalkacağını ifade eden Genel Sağlık Sigortası Müdürlüğü, ”Genel Sağlık Sigortası ile sağlık kuruluşlarının arasında ki kamu ile özel ayrımı ortadan kalkacağı için, bizim şartlarımızı ve verdiğimiz fiyatı kabul ederek sözleşme imzalayan herkes, her sağlık kurumuna başvurulabilecek” dedi.
Tüp bebek yöntemi, doğal yollar ile çocuk sahibi olamayan eşler için bir umut olurken, üremeye yardımcı olacak merkezlerin sayısında da her geçen gün artma görülmektedir.
Sağlık Bakanlığından ruhsatlı olan merkezlerin sayısı, son 6 ay içerisinde, 78 den 84 e çıkarken, yeni merkezler İstanbul, Bursa, Adana ve Gaziantep gibi nüfusu fazla olan illerde açıldı. 84 merkezin 63 tanesi özel, 21 tanesi ise kamuya ait olduğu da ifade edildi.
İstanbul’da 26 tanesi özel, 6 tanesi kamuya ait olmak üzere toplam 32, Ankara’da 8 tanesi özel 7 tanesi kamu olmak üzere toplam 15, İzmir’de ise, 5 tanesi özel, 2 tanesi kamu olmak üzere toplam 7 tane merkez bulunuyor.
Üremeye yardımcı olan merkezlerin illere göre dağılımı ise:
İstanbul (32), Ankara (15), İzmir (7), Bursa (6), Adana (5), Antalya (3), Kayseri, Konya ve Gaziantep ( 2 tane ), Denizli, Diyarbakır, Erzurum, Eskişehir, Kocaeli, Malatya, Sakarya, Samsun ve Trabzon ( 1 tane )