Mini hap nedir?
Mini haplar, kadınların istenmeyen gebeliklere karşı korunma sağladığı doğum kontrol yöntemlerinden birisidir. Ancak bu haplar yalnızca progesteron hormonu içerirken, kullanım amacı ve etkileri farklı olmaktadır. Doğum kontrol hapları gibi progesteron ve östrojen ihtiva eden haplarla birlikte kullanılabilir. Tek farkı yalnızca progesteron hormonu içermesidir. Onun haricinde günlük olarak kullanılması gereken ve doğum kontrol hapları arasında yer alan oral tabletlerdir.
Mini haplar hamileliği engeller mi?
Hapların progesteron hormonu ihtiva etmesi ile LH salınımını baskılama özelliği vardır. Bu sayede ovulasyon ( yumurtlama ) durdurularak, gebeliğin elde edilmesi için gereken yumurtanın oluşumunu engellenmektedir. Yine progesteron servikal mukusun kalınlaşmasına neden olduğu için sperm geçişini izin vermemektedir. Ayrıca tubal motilitenin azalmasına yardımcı olur. Doğum kontrol haplarında olduğu gibi mini haplarda günlük olarak kullanılır. Ancak doğum kontrol hapları gibi kutu bitiminde adet kanamasını gerçekleşmesi için yedi günlük aranı verilmesine gerek yoktur. Mini haplarda bir kutunun bitimi ile ara vermeden direkt ikinci kutuya başlanır.
Mini hapların nasıl kullanılması gerekir?
- Mini haplar adet döneminin başladığı ilk gün kullanılmaya başlanır.
- Diğer doğum kontrol haplarında olduğu gibi, her gün düzenli olarak aynı saatte alınır.
- Emzirme dönemlerinde olduğu gibi adet kanamasının olmadığı dönemlerde de kullanılabilir. Ancak tam olarak koruma sağlayabilmesi için kişinin en az bir hafta kullanması gerekir. Bu nedenle mini hapların kullanılmaya başladığı ilk haftalarda prezervatif gibi ek korunma yöntemlerine başvurulması önerilmektedir.
Mini hapları içmeyi unutmak!
Günlük olarak alınan mini hapları içmeyi unutmak ya da saatini kaçırmak, etkili koruma için tehlike oluşturmaktadır. Bu nedenle düzenli olarak alınan saatin üzerinden maksimum 3 ya da daha fazla süre geçmiş ise, aklınıza gelir gelmez mutlaka almanız gerekir. Özellikle kullanım amacına yönelik fonksiyonelliği için düzenli olarak aynı saatte kullanılmasına dikkat edilmesi gerekir. Bu gibi durumlarda hapın koruyucu özelliği zayıflamaktadır. Rutin düzenin oturması için bir hafta boyunca ek korunma yöntemlerine başvurulması faydalı olacaktır. Eğer ilaç almayı unutmuş ve korunmasız bir cinsel ilişkide bulunmuş iseniz, mutlaka gerekli değerlendirme için doktorunuza başvurmanız önerilir.
Ayrıca ishal ya da kusma gibi şikâyetlerde de mini hap etkisini kaybetmektedir. Bu nedenle istenmeyen gebelikler oluşabilir. Bu gibi durumlarda prezervatif gibi ek korunma yöntemlerinin kullanılması gerekir. Şikâyetler giderildikten sonra ilaç tekrar düzenli bir şekilde kullanılabilir.
Mini hapların faydaları nelerdir?
- Progesteron ve östrojenin kombine olduğu doğum kontrol hapları gibi koagülasyon sistemi üzerinde herhangi bir etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle sigara kullanan ve damar tıkanıklığı olan kişilerde rahatlıkla kullanabilir.
- Diyabet yani şeker hastaları da kullanabilir.
- Migren hastaları kullanabilir.
- Emziren anneler doğum yaptıktan 3 gün sonra mini hapları kullanmaya başlayabilir. Kullanımına bağlı olarak ortaya çıkabilecek sakıncalı bir durum yoktur.
- Diğer kombine hapların etkisi ile oluşabilecek komplikasyon riski çok azdır.
Mini hapların yan etkisi var mı?
- Hapların kullanılmaya başlandığı ilk günlerde akne sorunu ortaya çıkabilir.
- Adet düzensizliğine neden olabilir.
- Fonksiyonel over ( yumurtalık ) kistine neden olabilir.
Kimler mini hap kullanabilir?
- Mini hapların doğum kontrol haplarında olduğu gibi yaş sınırlandırması yoktur. 35 yaş ve üzeri kadınlar da kullanabilir.
- Düşükle sonuçlanan gebeliklerden ve kürtajdan sonra kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur.
- Sigara kullanan kadınlar da kullanabilir.
- Çikolata kisti hastalarının kullanmasında sakınca yoktur.
- Epilepsi hastaları kullanabilir.
- Kalp kapak hastalığı olan kişiler kullanabilir.
- Yumurtalık kisti olan kadınlar kullanabilir.
- Servikste ( rahim ağzında ) iyi huylu tümörlerin olması halinde kullanılmasında sakınca yoktur.
- Miyom ve pelvik enfeksiyon vakasında kullanılmasında sakınca yoktur.
- Hipertiroidizm ve hipotiroidi hastaları kullanabilir.
- Anemi, talasemi ve orak hücreli anemi gibi hastalıklarda kullanılmasında sakınca yoktur.
- Safra kesesi taşı olan hastalar kullanabilir.
Mini hapın kullanılmaması gereken durumlar nelerdir?
- Hipertansiyon sorunu olan hastaların tansiyonu kontrol altında tutulduğu sürece kullanmasında sakınca yoktur.
- Daha önceki yıllarda damar tıkanıklığı sorunu yaşamış hastaların kullanmasında herhangi bir sakınca yoktur. Ancak hastalığın devam ediyor olması halinde kullanılmaması önerilmektedir.
- Karaciğer ya da siroz tümörü olan hastaların kullanmaması gerekir.
- Gebelik şüphesi ve gebelik halinde kullanılmaması gerekir.