Bir kadının yumurtalık rezervleri, yaşın ilerlemesi ile beraber azalır. Azalan yumurtalık rezervleri, belirli bir yaşta tamamen tükenir. Bu durumda da menopoz söz konusu olur. Adet görmemeye yol açan farklı bir sağlık sorunu yoksa ve kadın 1 senedir adet görmüyorsa, doktor yaptığı tetkikler neticesinde menopoz teşhisi koyabilir. Türkiye’de menopoz yaşı yaklaşık olarak 45-48’dir. Dünya çapında ise menopoza girme yaşı 49-51’dir.

Menopoz teşhisi (tanısı) nasıl konur?

Menopoza bir anda girilmez. Menopoz girmeden önce ‘’premenopoz’’ şeklinde ifade edilen, adetlerin düzensizleşmesi ve hormonal açıdan değişim süreci yaşanmaktadır. Bu süreç, yumurtlamanın tamamen bitmesinden önceki birkaç yılı ifade etmektedir. Şayet bu dönemde FSH hormonlarına bakılırsa, yükselmeler tespit edilebilir. FSH hormonuna adetin 3. Günü bakılmaktadır.

FSH hormonunun yükselmesinin asıl sebebi İnhibin hormonundaki düşmedir. Yumurtalıklarda mevcut olan foliküller yani yumurta hücreleri azaldığı için İnhibin hormonu üretiminde azalma söz konusu olur. Bu sebeple de FSH hormonunun artması söz konusu olur. FSH hormonu, östrojen hormonu azaldığı için artmamaktadır. İnhibin hormonu azaldığı için artmaktadır. Menopozdan önceki premenopoz döneminde östrojen seviyeleri henüz ciddi oranlarda azalmamaktadır. Bundan dolayı da menopoz teşhisi koyulurken östrojen hormonu değil, FSH hormonu dikkate alınır. Yalnızca ultrason ile menopoz teşhisi konması mümkün değildir.

Menopoza girildiği nasıl anlaşılır?

Şayet kadın menopoza girme yaşına yaklaşmışsa ve adet düzensizlikleri başlamışsa, menopozdan şüphelenilebilir. Ancak adet düzensizliği tek başına menopoz teşhisi için yeterli değildir. Bunun için mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Adet düzensizliklerinin ciddi hastalıklarla da ilişkisi olabilmektedir. Bu nedenle menopoz teşhisi sadece doktor tarafından muayene ve bazı tahliller yapılarak konulabilir.

Adetlerim düzensizleşti, menopoza mı girdim?

Özellikle de 42 yaşından itibaren adetler düzensizleşmeye başlar. Bu durumda da menopoz şüphesi akla gelebilir. Menopoza girmeden önce, şayet herhangi bir sağlık sorunu mevcut değilse, adet düzensizlikleri 2-5 yıl arasında sürebilir. Bir kadında adet görememe, adet düzensizliği, adetlerde seyrekleşme, kanama miktarında azalma gibi belirtilere yol açabilir. Ancak bu belirtiler, menopoz dışında birçok hastalığa da işaret edebilmektedir. Bu sebeple mutlaka bir doktor kontrolünden geçmek gerekir.

Menopoza giren kadınların yapması gerekenler nelerdir?

Menopoza girdiğinden şüphelenen kadınların mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurması ve gerekli tetkikleri yaptırması gerekir. Menopoz teşhisi kesin olarak konulduğu zaman kadından kan tahlili istenebilir. Bununla beraber; smear tahlili, kemik erimesi için yapılan BMD filmi ve gerekli görülürse mamografi gibi tetkikler yapılacaktır.

Menopoza girdikten sonra hamilelikten korunmaya gerek var mı?

Menopozun yaklaştığı 44-45 yaşlarından sonra kadınlar menopoz riski sebebiyle korunmayı önemsemezler. Bu noktada kadının gebe kalma riski düşük olsa da mevcuttur. Bu sebeple menopoza kesin olarak girene kadar korunma yöntemlerine devam edilmelidir.