Gebeliğin ilk 3 ayının ardından anne adayları hızlı bir kilo alma sürecine girerler ve orantısız bir şekilde alınan bu kilolar anne adayını çoğu zaman rahatsız eder. Fazla kilolardan dolayı anne adayının hareket kabiliyeti kısıtlanır, kimi zaman basit aktiviteler bile kadını zorlar. İşte bu hareket kısıtlılığı ve fazla kilolar anne adayının bacaklarında ve belinde şiddetli ağrılara sebep olabilmektedir. Bu bağlamda gebelikte bel ağrısı en sık karşılaşılan gebelik semptomlarındandır. Bu şiddetli bel ağrıları, anne adaylarının gebelik döneminde yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyebilir. Gebeliğin getirdiği rutin bir sorun olan bel ağrıları; normal, rutin ağrılardır, alınan kilolar ve hormonsal değişikliklerden kaynaklanan bir sorundur ve bazı basit egzersizler, önerilerle azaltılabilecek bir gebelik rahatsızlığıdır. Hal böyle olunca gebelikte bel ağrısı neden olur, nasıl önlenebilir, bel ağrılarına ne iyi gelir gibi soruların yanıtlarını detaylıca incelemekte fayda var.

Gebelikte bel ağrısı neden olur?

Gebelikte bel ağrısı tek bir sebepten değil, aksine pek çok faktörün bir araya gelişinden kaynaklanır. Hamilelik döneminde anne adayının rahmi büyüdükçe, vücudun ağırlık merkeziniz de kayar. Bununla birlikte karın kasları esneyerek, anne adayının duruşunu ve sırtını olumsuz etkiler. Ayrıca göbeğin hızla büyümesi, ağırlaşmasıyla vücudun daha çok öne doğru çekilmesi, vücudun taşımak durumunda kaldığı ekstra yük de etkili olur. Tüm bunlar bir araya geldiğinde ise gebelikte bel ağrıları kaçınılmaz olur. Çünkü bunlar anne adayının bel bölgesindeki sinirlerine baskı oluşturur. Bir de gebelik dönemi içinde anne adayının ağır yükler kaldırması, ağır işler yapması, uzun süre ayakta kalması ve tam tersi olarak uzun süre masa başında oturması da ağrıları arttırır. Böyle olunca da günün sonunda, özellikle de geceleri yoğun bel ağrıları hissetmek kaçınılmaz olur.

Gebelik, anne adayının fiziksel, ruhsal, hormonsal pek çok konuda çok ciddi anlamda etkilemektedir. Özellikle de bu dönemde ortaya çıkan hormonsal değişiklikler kasları gevşetmektedir. Böyle olunca da anne adayı vücudunda dengeyi sağlamakta zorlanır, özellikle ayaktayken sık sık dengesini kaybeder; uzun süreli olarak yürümek, ayakta kalmak, oturmak, yatakta aniden dönmek, eğilmek ve bir sandalyeden ayağa kalkmak, aslında neredeyse her şey ağrılar hissedilmesine sebep olur. Bu dönemde çok hafif şeyler kaldırmak bile kimi zaman ağrılara yol açabilir.

Bu şikayetler göz önünde bulundurulduğunda, anne adayları kesinlikle yadırgamamalılar, kesinlikle yalnız değiller. Zira gebelik döneminde tüm kadınlar bu tür bel ağrılarını yaşamaktadır. Gebeler genellikle de pelvik ve bel bölgelerinde sorun yaşarken, gebeliğin erken dönemlerinde sırt ağrıları da yaşanabilmektedir. Hatta bazı kadınlarda bel ağrıları doğumdan sonra da devam edebilmekte, böyle durumlarda doktora gitmek ve ağrıların tam olarak neyden kaynaklandığını öğrenerek tedavi görmek en doğrusudur.

Gebelikte leğen kemiği ağrısı

Vücudumuzdaki leğen kemiği; çok az hareket edebilen eklemler ve bağlar ile birleşmiş, dört kemikten meydana gelen bir iskelet yapısıdır. Leğen kemiği; bir tane kuyruk sokumu kemiği, iki tane kalça kemiği, bir tane de 4 tane omurgadan oluşan kuyruk kemiğinden oluşur.  Leğen kemiği; omurga ile bacaklar arasındaki bağlantıyı sağlar ve çok fazla ağırlık taşır. Leğen kemikleri altta uyluk kemikleri, üstte omurgalarla eklem yapar ve bacak ve vücut hareketlerinin önemli bir kısmını sağlayan kaslara yapışır. Leğen kemiği önde karın ön duvarı ile birleşir, iç organların yerleştiği karın boşluğunu en alttan sınırlar. Leğen kemiğinin oluşturduğu pelvis boşluğu kadınlarda doğum yolunun önemli bir kısmını meydana getirir.

İşte böyle bel bölgesinde bulunan leğen kemiği ağrısı bel bölgesinde hissedilir ve gebelikte pek çok kadın leğen kemiği ağrısından şikayet eder. Gebelik döneminde hissedilen bel ağrısı oldukça rahatsız edicidir ve hamile kadınlar bu ağrıyı belin her iki tarafında da hissedebilirler. Gebelikte leğen kemiği ağrıları genellikle yürürken, merdiven çıkarken, sandalyeye otururken, sandalyeden kalkarken, yatakta dönerken veya hafif de olsa eşyaları kaldırırken kendisi gösterir.

Ancak gebelikle bazı pozisyonlar leğen kemiği ağrılarını daha da şiddetlendirebiliyor. Anne adayı, bir sandalyede otururken aniden öndeki masaya doğru eğilirse, çok şiddetli bir ağrı hissedebilir. Gebelikte yaşanan leğen kemiği ağrılarına bir de kasık ağrılarının eşlik etmesiyle anne adayı çok daha fazla sorun yaşar.

Gebelikte lomber ağrıları

Gebelikte yaşanan bel ağrıları, bel bölgesinin her hangi bir kısmında gerçekleşebiliyor. Bel ağrısı alt sırt bölgesinin “lomber” adlı bölgesinde ortaya çıkıyor. Lomber ağrıları günlük işlerde hissedilen normal bel ağrılarına oldukça benzemekle birlikte, hem hamilelik döneminde hem de yorucu geçen normal bir dönemde yaşanabilir. Daha çok bel omurgası çevresinde hissedilen lomber ağrıları, gebelikte normalden daha şiddetli bir şekilde hissedilir. Gebelikte lomber ya da diğer bel ağrılarında anne adayı uzun süre boyunca sabit olarak bir yerde oturmamaya, ayakta kalmamaya, aynı pozisyonda uzun süre durmamaya özen göstermelidir. Özellikle gebelikte ağır bir eşya kaldırmak ya da sık sık eğilip kalkmak da aynı şekilde bel ağrılarını kötüleştirir, gün sonunda, özellikle de geceleri ciddi sorunlar yaşayabilir.

Gebelikte siyatik ağrılar

Gebelikte bel ağrısı türleri arasında siyatik ağrılar da yer alırken, bu dönemde genelde bacaklarda şiddetli ağrılar hissedilir. Doktorlar; bacaktaki çekilmeler, kalçadaki uyuşmalar ve ağrılar ya da kas güçsüzlüğü gibi durumların gebelikte ya da normal dönemde bir sinir sıkışması olabileceğini belirtmekteler. Bu sorun “siyatik” olarak adlandırılmakta, vücudun en büyük siniri olan siyatik sinirinin bacakta hissettirdiği ağrı da gebelikte daha şiddetli yaşanmaktadır. Siyatik ağrılar şiddetlendiğinde kişi yürüyemeyecek duruma gelir, yaşam zorlaşır. İşte bu siyatik ağrılar, genelde vücutta tek başına görülmez bel fıtığı, disk kayması, omurga hastalıkları, diz kapağındaki iltihaplanmalar gibi sinirleri sıkıştıran rahatsızlıklarla birlikte görülür. Hatta siyatik ağrılar hastanın dizlerine,  ayaklarınıza, parmaklarınıza kadar yayılabilir. Kimi zaman vajinaya kadar sıçrayabilen siyatik ağrılar hastanın idrar çıkarmasını da zor hale getirir, bu gibi durumlarda basit önlemler almak yanlış bir yaklaşım olur. Özellikle de gebelikte siyatik ağrılar yaşanıyorsa vakit kaybetmeden doktora danışmak gerekiyor.

En sık olarak kimler hamileyken bel ağrısı yaşar?

Hamilelikte kabul edilebilir düzeydeki bel ağrısı hemen herkeste yaşanır. Ancak çok şiddetli bel ağrıları ise gebelik öncesinde de benzer ağrılar yaşayan anne adaylarında görülür. Bu bağlamda gebelik öncesinde de çeşitli sebeplerle bel ağrısı yaşayan anne adaylarının bel ağrıları gebelik döneminde şiddetlenerek artar. Özellikle de anne adayı genelde evde oturan, fazla hareket etmeyen biriyse; sırtı, beli ve karın kasları zayıfsa sırt ve bel ağrıları çok daha fazla görülür. Bununla birlikte ikiz, üçüz gibi çoğul gebeliklerde anne adayları daha şiddetli bel ağrısı yaşar.

Hamilelikte bel ağrısına ne iyi gelir?

Gebelikte bel ağrısı yaşamak istemeyen kadınların gebelik öncesinden başlayarak karın ve bel kaslarını geliştirmek, düzenli olarak egzersiz yapmak doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu bağlamda ilk olarak egzersiz yapmak, yatakta uzun süre kalmamak önemlidir. Gebelik döneminde bu konuda doktora danışıp uygun bir egzersiz programı ayarlamasını istemek önerilir. Bu dönemde gebelere uygun hafif ağırlık antrenmanları sırt ve bel kaslarınızı güçlendirmek faydalı olur. Bununla birlikte kegel egzersizleri, germe egzersizleri, yüzme ve yoga da tavsiye edilmektedir. En kolay uygulanabilir bir egzersiz olarak düzenli yürüyüş de faydalı olacaktır.