Gebelik başladığı andan itibaren en sık yaşanan şikayetler; mide bulantısı, mide yanması ve mide ekşimesidir. Gebelik başlar başlamaz hamilelik hormonları da salgılanır ve bu hormonlar anne adayının sindirim sisteminin doğal işleyişinde değişikliklere sebep olur. Gebelik öncesinde anne adayının yediği, içtiği pek çok besin midede, bağırsakta soruna sebep olmazken, kolaylıkla sindirilebilirken hormonların salgılanması ve her geçen gün artmasıyla besinlerin çoğunun sindirilmesi zorlaşır. Bazı anne adaylarında çok yoğun yaşanan bu mide sorunları, bazılarında ise çok daha hafif yaşanır ve kolaylıkla tolere edilebilir. İşte bu mide yanması, mide ekşimesi sorunlarını en aza indirebilmek adına anne adaylarının dikkat etmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır.
–
Mide yanması sorunu gebelik dışındaki dönemlerde de zaman zaman yaşanabilen, ancak kesinlikle şiddetli seyretmeyen bir durumdur. Söz konusu olan gebelik olduğunda ise mide yanması çok şiddetli bir şekilde sık sık yaşanmaktadır. Tıbbi literatürde adı reflü olan bu rahatsızlık gebelik dışındaki dönemde ilaçlarla tedavi edilmekte. Ancak gebelikte anne adayının yediği, içtiği her şey plasenta yoluyla bebeğe de geçtiği için ilaç kullanımı önerilmez. Bu bakımdan daha çok ilaçsız doğal yollarla tedavi etmek, daha doğrusu sağlık sorunları daha yaşanmadan önlemek önemlidir.
Gebelik dışındaki dönemde ve gebelik döneminde beslenme maddelerinin, yani yemeklerin, mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri dönmesi ile mide asitlerinin yemek borusu zarını tahriş eder ve reflü, mide yanması sorunu ortaya çıkar. Mide yanması durumunda hem midede hem boğazda hem de kalp çevresinde bir yanma hissedilir. Bu sorunun gebelikte çok daha fazla yaşanması ise diğer gebelik semptomlarıyla bir araya geldiğinde anne adaylarını çok fazla zorlar.
Gebelikte mide yanması sorunu gebelik hormonlarının salgılanmasıyla bağlantılı olduğu için, gebeliğin başından itibaren yaşanmaktadır. 1. trimesterde anne adayının yaşadığı erken dönem semptomlarından birisi ve en sık yaşananı mide yanmasıdır. Gebeliğin ilerleyen dönemlerinde de bebeğin ve rahmin iyice büyümesi sebebiyle mideye uygulanan basınç artar ve dolayısıyla da mide yanması şikayeti giderek şiddetlenebilir.
Rutin bir gebelik semptomu olan mide yanması gebeliğin başında başlar ve 9. aya kadar devam eder. Gebelikte mide yanması şikayetlerinin doğum yaklaştıkça azalması ve sonunda bitmesinin sebebi, bebeğin doğum pozisyonunu alıp aşağıya inmesidir. Bebeğin kafası doğum kanalına doğru indiğinde anne adayının göğüs boşluğu ve diyaframı üzerindeki baskı azalır.
Gebeliğin son ayında anne adayının daha rahat nefes alıp verebiliyor olması da bebeğin doğum kanalına girmiş olmasından kaynaklanır. Ancak gebeliğin bu son ayında bebeğin kafasının mesaneye baskı yapması sebebiyle de tıpkı hamileliğin başlarında olduğu gibi anne adayları daha sık tuvalete gitme ihtiyacı hissetmeye başlar.
Gebeliğin başından son ayına kadar zaman zaman şiddeti değişerek yaşanan mide yanması sorunu sadece anne adayını zorlar. Ancak bebeğin sağlığı da, rahatı da bu sorundan hiç etkilenmez. Hatta bazı uzmanlar mide yanmasının yaşandığı dönemde anne adayının tükettiği besinlerin daha yavaş sindirilmesinden dolayı daha iyi emildiği ve bu sayede bebeğin daha iyi beslendiğini iddia etmekteler.
Hamilelik döneminde anne adayının zaman zaman mide yanması sorunu yaşaması rutin bir durumdur. Bunu tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamakla birlikte bazı sağlıklı uygulamalarla önlemek ya da hafifletmek mümkün olabilir. Anne adayını rahatsız eden can sıkıcı olan bu sorunun olumsuz etkilerini azaltmak için alınabilecek önlemler aşağıda sıralanmıştır. Bu öneriler uygulanarak gebelikte yaşam konforunu arttırmak mümkün olacaktır.
Gebelikte sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenmek, bir de daha az kilo almak için anne adayının kesinlikle küçük porsiyonlar halinde ve sık sık yemek gerekiyor. Bu şekilde beslenme düzeni uygulayan anne adaylarında kabızlık, hazımsızlık gibi sindirim sorunları, mide bulantısı ve mide yanması çok daha az yaşanır.
Gebelikte sağlıklı ve doğru beslenmeye dair pek çok öneri verilebilir. Bunlar genel geçerli beslenme kurallarıdır. Ancak her bünyenin kendine has özellikler barındırdığını da unutmamakta fayda var. Herkesin bünyesi aynı besinlere aynı tepkiyi vermeyebilir. Bu bakımdan anne adayları kendi bünyesini tanımalı ve onun rahatsız olabileceği besin maddelerini tüketmekten kaçınmalıdır.
Sağlıklı bir bünyenin temel koşulu yeterince ve bol bol sıvı, su tüketilmesidir. Gebelikte de bol su tüketerek pek çok gebelik şikayetini azaltmak mümkündür. Ancak özellikle sindirim sorunlarını önlemek adına yemek esnasında ya da yemekten hemen sonra su tüketmek sakıncalıdır. Bu bakımdan yemekte yarım saat önceye kadar ve yemeğin üzerinden 1 saat geçtikten sonra su içilmeli. Gebelik dönemi boyunca anne adayı gün içinde en az 2 litre su içmeli, günlük tükettiği su miktarını görmek için de mutlaka cam şişelere sabahtan 2 litre suyu doldurup onu bitirmeye özen göstermelidir.
Gebelikte duruş bozuklukları eklem ve kaslarda sorun ortaya çıkmasına ve çoğu zaman da ağrı hissedilmesine sebep olur. Bunun yanında yemek yerken kambur durmak ve yemeğin hemen ardından yatmak da sindirim sisteminin fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Yemekte dik pozisyonda oturmamak anne adayının midesine daha fazla baskı yapılmasına sebep olur ve hem yemek sırasında hem de yemek sonrasında mide ekşimesi, mide yanması sorunları yaşanır.
Gebelikte anne adayının midesinin asla tamamen boş olmaması gerekir. Normalde akşamları belli saatten sonra hiçbir yememek en doğrusudur. Ancak gebelikte boş mide ile yatmak mide yanmasına sebep olur. Zira mide boş olduğunda asit üretir. Bu bakımdan gebelikte mide yanması sorunu yaşayan anne adayları yatmadan hemen önce değil, fakat 2 saat öncesinde sağlıklı, minik bir şeyler atıştırmalı, mideyi yatıştırmalı, asit oranını düşürmelidir.
Anne adayları dinlenirken ya da uyurken başını ve omuzlarını mutlaka bir miktar yukarıda tutmalılar. Başı ve omuzları hafif yukarıda konumlandırarak yatmak, uzanmak mideyi rahatlatır ve besinlerin daha kolay sindirilebilmesini sağlar.
Hamilelikte mide yanmasını önlemek en aza indirebilmek adına anne adayları; aşırı yağlı besinlerden, hazır gıdalardan, kızartmalardan, alkol ve gazlı içeceklerden, aşırı baharatlı besinlerden, tatlı yiyeceklerden ve çayı, kahveyi fazla tüketmekten kaçınmalılar.