Yorgunluk, hamileliğin en yaygın görülen belirtilerinden bir tanesidir. Kimi kadınlar bütün hamilelik süreci boyunca kendilerini yorgun hissederken kimileri de hamileliğin neden olduğu yorgunluktan etkilenmezler. Hamilelikte yaşanan yorgunluk her kadını farklı derecelerde etkilese de bu dönemde genelde normalden daha yorgun hissedilir. Yorgunluk özellikle hamileliğin ilk trimesterinde yaygın olarak görülmektedir. İkinci trimesterle birlikte azalan yorgunluk hissi üçüncü trimesterde geri dönebilmektedir.

Bebeğiniz henüz doğmadan kendinizi yorgun hissediyor olmanız kendinizi kötü hissetmenize yol açmamalıdır. Bu dönemde yaşanan yorgunluğun normal olduğunu bilmeli ve doğum yapana kadar geçecek olan dokuz ayda yorgun hissedebileceğinizin farkında olmalısınız.

İlk Trimesterde Yorgunluk

Hamileliğin erken dönemlerinde yaşanan hormonal değişmeler genelde yorgunluğa neden olmaktadır. Bu süreçte vücudunuz bebeğinize besin taşıyabilmek için daha fazla kan üretir. Bunlar olurken ise kan şekeri seviyeniz ve tansiyonunuz düşer. Hormonların, özellikle de progesteron seviyesinin yükselmesi daha uykulu hissetmenize yol açabilir. Ayrıca vücutta hamileliğe hazırlanırken meydana gelen değişimlerle birlikte duygusal değişimler de enerjinizin düşmesine neden olabilir.

Hamileliğiniz ister daha önceden planlanmış ister planlanmamış olsun, annelik hakkında endişeler yaşamanız, bebeğin sağlığı hakkında endişelenmeniz ve hamileliğiniz hakkında değişen duygularınızın olması ve bunların sizin daha yorgun hissetmenize neden olması normaldir. Bu nedenle fiziksel olarak yaşadığınız şeyleri duygusal durumunuzun da etkilediğini anlamalı ve bunun hamileliğin doğal süreci olduğunu kabul etmelisiniz.

İkinci Trimesterde Yorgunluk

Hamileliğin ikinci trimesterinde enerji seviyenizin arttığını ve eskisi gibi hissettiğinizi görebilirsiniz. Pek çok kadın bu dönemi bir avantaj olarak kullanmakta ve üçüncü trimesterde tekrar enerjilerinin azalabileceği ihtimaline karşılık bu dönemi aktif olarak geçirmektedirler. İkinci trimester genelde “Mutlu Trimester” olarak adlandırılır. Ancak buna rağmen ikinci trimesterde devam eden yorgunluğunuz olabilir. Bu ihtimal her ne kadar daha az olsa da bazı kadınlar bu dönemde yorgunluklarının devam ettiğini bildirmişlerdir.

Üçüncü Trimesterde Yorgunluk

Hamileliğin sonlarına doğru kendinizi tekrar yorgun hissetmeye başlayabilirsiniz. Bu dönemde bebek büyüdüğü için vücudunuzda fazladan ağırlık olacaktır ve bu durum daha yorgun hissetmenize neden olabilmektedir. Ayrıca geceleri uyumakta sorunlar yaşayabilirsiniz ve sık idrara çıkma ihtiyacı duyduğunuz için uykunuz bölünebilir.

Hamilelikte Yaşanan Yorgunluğun Sebepleri

Hamilelikte yaşanan değişimler yorgunluğa neden olsa da aslında bu durum vücudunuzun bebeğe hazırlandığını gösterdiği için olumlu bir işarettir. Hormonal değişimlerin yanında yorgunluğun nedenleri şunlar olabilmektedir:

• Son günlerde eskisi kadar iyi uyuyamıyor olabilirsiniz.
• Sabahları yaşanan mide bulantıları yemenizi zorlaştırıyor ve bu durum da enerji depolamanızı engelliyor olabilir.
• Hamilelikte progesteron hormonunun seviyesinin artması sonucu kendinizi daha uykulu hissedebilirsiniz.
• Yine bu dönemde kanda artış olduğu için kalbiniz daha çok kan pompalamaya başlar ve bu durum da yorgunluğa neden olabilir.
• Demir gibi önemli besinler bebeğinizle paylaşıyor olmak besin eksikliği yaşayıp yorgun hissetmenize neden olabilir.
• Özellikle üçüncü trimesterde vücut ağırlığının artması yorgunluk yaratıyor olabilir.

Yorgunlukla Başa Çıkmanın Yolları

Neyse ki hamilelikte görülen yorgunlukla savaşmak için bazı yöntemler bulunuyor. Deneyebileceğiniz bazı doğal yollarla hamilelikte yaşadığınız yorgunlukla başa çıkabilir ve enerji seviyenizi arttırabilirsiniz.

• Sağlıklı bir beslenme düzeni

Hamilelik yorgunluğuna karşı besleyici ve anti inflamatuar bir beslenme düzeni takip ederek savaşabilirsiniz. Bu dönemde çeşitli meyve ve sebzeler yemeli ve  şlenmiş gıdalardan mümkün olduğunca kaçınmalısınız. Ayrıca beyaz ekmek gibi daha uykulu hissetmenize neden olacak karbonhidratlardan kaçınmanız da faydalı olacaktır. Yağ bakımından düşük ve demir ile protein bakımından yüksek bir beslenme düzeni takip etmeniz yorgunlukla savaşmanızda yardımcı olacaktır.

• Yeteri kadar su içmek

Pek çok kişi su içmenin öneminin farkında değildir. Su içmek, hamilelik dışında da vücudunuzun işleyişini yerine getirmesi açısından önemlidir.

Az su içtiğinizin en önemli göstergelerinden bir tanesi yorgunluktur. Vücudunuz yeteri kadar sıvı alamadığı takdirde kan yoğunluğunuz düşmeye ve kalbiniz bütün vücudunuza kan pompalamak için daha fazla çalışmaya başlar. Kendinizi çok fazla yorgun hissetmeye başladıysanız bunun sebebi yeteri kadar su içmemeniz olabilir.

Hamilelikte sabahları yaşanan mide bulantıları da susuz kalmanıza neden olabilir. Bu nedenle su içmenizin yanında salatalık ve karpuz gibi su oranı fazla olan gıdalar tüketmeniz de faydalı olacaktır.

Hamilelikte yorgunluk problemi yaşıyorsanız gün içinde ne kadar su içtiğinizin kaydını tutabilirsiniz. Bu sayede ihtiyacınız olan kadar su içmediğinizin farkına varabilirsiniz. 

• Egzersiz yapmak

Kendinizi yorgun bile hissetseniz egzersiz yapmanız yorgunluğu yenmeniz açısından iyi olacaktır. Bunun için aerobik, yürüyüş ve yüzme gibi egzersizler tercih edebilirsiniz. Hareket etmek için enerjiniz olmadığınızı düşünseniz de hareket etmeye başladığınızda kendinizi daha iyi hissettiğinizi göreceksiniz. Ayrıca spor yapmak duygusal açıdan da daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır. Bu nedenle hamilelik boyunca kendinizi çok zorlamayacak şekilde egzersiz yapmak yorgunluğu yenmekte önemlidir.

• İyi bir uyku düzeni

Hamilelerin çoğu sık idrara çıkma isteğinden ya da hamileliğin neden olduğu diğer rahatsızlıklardan dolayı deliksiz gece uykusu uyuyamazlar. Bu nedenle gece eksik kalan uykunuzu gün içinde birkaç saat uyuyarak gidermeye çalışabilirsiniz. Kendinize uyumak için zaman yaratmak istiyorsanız aile yakınlarınızdan ya da eşinizden ev işlerine yardımcı olmalarını isteyebilirsiniz. Ayrıca uyurken pozisyon değiştirmek de uyumanıza yardımcı olabilir. Sırt üstü ya da yüz üstü yatmak yerine sol tarafınıza yatmak daha rahat hissetmenizi sağlayabilir. Hem de bu sayede bebeğinizi besleyen kan damarlarındaki baskıyı da azaltmış olursunuz. Yan yatarken bacaklarınızın altına ya da bel bölgenize yastık koymak da uyumanızı kolaylaştırabilir.

• Kafeini sınırlamak

Hamilelikte günlük kafein tüketiminin düşük olması gerekir. Kafein tüketiminin, erken doğuma neden olmaması için en fazla yaklaşık 1.5 fincan yani 200 mg olması öneriliyor. Maksimum önerilen miktar bu şekilde olsa da genel olarak kafeinli içeceklerin hamilelikte içilmesi önerilmemektedir. Çünkü hamilelikte tükettiğiniz kafein uyku düzeninizin bozulmasına ve ruh halinizde değişiklikler yaşamanıza neden olabilmektedir.

• Rahatlamak

Hamilelikte hem bedeninizde hem de ruh halinizde olumsuz yönler gözlemleyebilirsiniz. Bu dönemde daha çok kan ürettiğiniz için kalp atış hızınız artar ve daha çok su ve besin kullanılır. Ayrıca yaşadığınız duygular yorgun hissetmenize neden olabilir. Ancak bu durumu avantaja çevirebilirsiniz. Bu dönemde bebeğiniz henüz anne karnında olduğu için fazladan üstlenmeniz gereken sorumluluklar yoktur. Bu nedenle kendinizi daha rahat hissetmeniz ve hamile kalmadan önceki döneme göre günlük programınızı düzenlemeniz faydalı olacaktır.

• Sağlıklı atıştırmalıklar

Hamilelikte sağlıklı gıdalar yemeniz enerji seviyenizi yüksek tutacaktır. Ayrıca atıştırmalık bir şeyler bulundurmanız da hamilelik yorgunluğu ile savaşmanızda faydalı olacaktır. Sağlıklı atıştırmalıklar ile kan seviyenizi sabit tutabilir ve bu sayede enerjinizde meydana gelen artış ve azalışları dengeleyebilirsiniz.

Hamilelikte yaşadığınız aşermelere karşı bisküvi ve çikolata gibi sağlıksız alternatiflerden uzaklaşıp daha sağlıklı yiyeceklere yönelmeniz önemlidir. Bu tarz atıştırmalıklar kan şekerinizde ani artış ve azalışlara neden olabilir. Bunun sonucunda da kendiniz daha yorgun hissetmeye başlayabilirsiniz.

Hamilelikte Yaşanan Yorgunluğun Diğer Sebepleri

Bebeğiniz doğduktan sonra da hamilelikte izlediğiniz rutini devam ettirmeniz önemlidir. Özellikle anneliğinizin ilk birkaç ayında kendinizi yorgun hissetmeniz olası olduğu için hamilelikte gösterdiğiniz özeni doğum sonrası da göstermeniz gerekmektedir.

Hamilelikte yaşanan yorgunluk normal olsa da bu durum bazı sağlık problemlerine de işaret ediyor olabilir:

• Anemi
• Enfeksiyon
• Kronik yorgunluk sendromu
• Fibromiyalji
• Gebelik şekeri
• Hipotiroidi
• Depresyon

Yorgunluğun yanında başka belirtiler de varsa yukarıda yer alan rahatsızlıkları yaşıyor olabilme ihtimalinize karşılık doktorunuzla konuşmalısınız. Bu rahatsızlıklar tedavi edildikten sonra kendiniz tekrar enerjik hissetmeye başlamanız mümkündür.

Hamilelikte Meydana Gelen Diğer Değişimler

• Baş dönmesi

Hamilelikte yorgunluğun yanında baş dönmeleri de yaşayabilirsiniz. Bu durum da hamilelikte hormonlarda meydana gelen değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Baş dönmesi ya da bayılma, beyninize yeteri kadar kan gitmediğinde ve bunun sonucu yeterince oksijen alamadığında oluşur. Oksijen seviyeniz çok düşerse bu durum bayılmaya neden olabilir. Özellikle oturduğunuz yerden çok hızlı kalkmışsanız bu durum meydana gelebilir. Bu nedenle ayağa kalkacaksanız yavaş olmalısınız. Başınızın döndüğünü hissediyorsanız ayakta durmaya çalışmayıp oturmanız ve hava sıcaksa su içmeniz faydalı olacaktır.

• Sıcaklamak

Hamilelikte normalde olduğundan daha sıcak hissetmeniz normaldir. Bunun nedeni hormonal değişimler ve cilde giden kanda yaşanan artışlardır. Bu dönemde daha fazla terleyebilirsiniz. Bu durumla başa çıkmak için, doğal malzemelerden yapılmış bol kıyafetler giyebilir, oda sıcaklığını rahat hissedeceğiniz ayarda tutabilir, daha sık duş alabilir ve bol miktarda su içebilirsiniz.